Sygn. akt I CSK 489/22

POSTANOWIENIE

Dnia 12 maja 2022 r.

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Krzysztof Strzelczyk

w sprawie z wniosku E. […] spółki z ograniczoną odpowiedzialnością
‎w P.
‎z udziałem A. N.-K.
‎o zasiedzenie służebności,
‎na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej

w dniu 12 maja 2022 r.,
‎na skutek skargi kasacyjnej uczestniczki

od postanowienia Sądu Okręgowego w P.
‎z dnia 19 lutego 2021 r., sygn. akt II Ca […],

1) odmawia przyjęcia skargi kasacyjnej do rozpoznania,

2) zasądza od uczestniczki na rzecz wnioskodawczyni kwotę 240 (dwieście czterdzieści) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.

UZASADNIENIE

Skarga kasacyjna jest środkiem zaskarżenia o charakterze nadzwyczajnym. Ma przede wszystkim na celu – w interesie publicznym – ujednolicenie orzecznictwa sądów powszechnych, rozstrzyganie sporów precedensowych oraz o istotnym znaczeniu dla rozwoju prawa i judykatury sądowej. W związku z tym jednym z koniecznych elementów skargi kasacyjnej jest wniosek o przyjęcie skargi do rozpoznania oraz jego uzasadnienie, w którym skarżący powinien wskazać,
‎że zachodzi przynajmniej jedna z okoliczności wymienionych w art. 398⁹ § 1 k.p.c. i związku z tym istnieje potrzeba rozpoznania skargi przez Sąd Najwyższy. Określone w art. 398⁴ § 2 k.p.c. wymaganie uzasadnienia w skardze kasacyjnej wniosku o przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznania zostaje spełnione, jeśli skarżący w odrębnym wywodzie wykaże, że w sprawie występuje istotne zagadnienie prawne, istnieje potrzeba wykładni przepisów prawnych budzących poważne wątpliwości lub wywołujących rozbieżności w orzecznictwie sądów, zachodzi nieważność postępowania lub skarga kasacyjna jest oczywiście uzasadniona. Cel wymagania przewidzianego w art. 398⁴ § 2 k.p.c. może być zatem osiągnięty jedynie przez powołanie i uzasadnienie istnienia przesłanek o charakterze publicznoprawnym, które będą mogły stanowić podstawę oceny skargi kasacyjnej pod kątem przyjęcia jej do rozpoznania. Na tych jedynie przesłankach Sąd Najwyższy może oprzeć rozstrzygnięcie w kwestii przyjęcia bądź odmowy przyjęcia skargi kasacyjnej do rozpoznania.

Skargę kasacyjną od postanowienia Sądu Okręgowego w P. z dnia 19 lutego 2021 r. wniosła uczestniczka postępowania A. N.-K., wskazując na występowanie w sprawie istotnego zagadnienia prawnego (art. 398⁹ § 1 pkt 1 k.p.c.), gdyż Sąd drugiej instancji nie zastosował przepisu art. 365 § 1 k.p.c. w zw. z art. 366 i art. 13 § 2 k.p.c. uznając, że nie jest związany rozstrzygnięciem w sprawie dotyczącej ustanowienia służebności przesyłu, gdzie wydano postanowienie wstępne o zasadności roszczeń uczestniczki, a ponadto oddalono zarzuty dotyczące zasiedzenia tejże służebności.

Wobec powołanej podstawy przyjęcia skargi kasacyjnej do rozpoznania trzeba uwzględnić utrwalony w orzecznictwie Sądu Najwyższego pogląd, że jeżeli skarżący, jako okoliczność uzasadniającą wniosek o przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznania wskazuje występowanie w sprawie istotnego zagadnienia prawnego, to powinien nie tylko to zagadnienie przedstawić przez jego sformułowanie z przytoczeniem przepisów prawa, na tle których ono powstało, a także przytoczyć argumenty prawne prowadzące do rozbieżnych ocen prawnych, ale ponadto wykazać, że jest to zagadnienie nowe, którego rozwiązanie jest istotne nie tylko dla  rozstrzygnięcia rozpoznawanej sprawy, lecz także dla praktyki sądowej (postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 10 maja 2001 r., II CZ 35/01, OSNC 2002, nr 1, poz. 11; z dnia 3 października 2002 r., II CKN 447/01, nie publ.; z dnia 14 grudnia 2004 r., III CK 585/04, nie publ.; z dnia 4 sierpnia 2006 r., III CZ 47/06, nie publ.; z dnia 22 listopada 2007 r., I CSK 326/07, nie publ.; z dnia 28 czerwca 2008 r., III CSK 99/08, nie publ.; z dnia 26 czerwca 2008 r., I CSK 108/08, nie publ.).

Twierdzenia skarżącej, że w sprawie występuje istotne zagadnienie prawne dotyczące kwestii, czy sąd powszechny badając wniosek o zasiedzenie służebności przesyłu (bądź o zasiedzenie służebności gruntowej o treści służebności przesyłu) jest związany prawomocnym postanowieniem wstępnym orzekającym o zasadności roszczenia w sprawie o ustanowienie służebności przesyłu przy tożsamości podmiotowej i przedmiotowej, opiera się na przekonaniu, iż postanowieniem wstępnym z dnia 29 czerwca 2016 r. Sąd Rejonowy w P. w sprawie sygn. akt. V Ns […], rozstrzygnął kwestię zasiedzenia. Tymczasem Sąd ten uznał za usprawiedliwiony co do zasady wniosek o ustanowienie służebności przesyłu, polegający na prowadzeniu sieci przesyłowej należącej do uczestniczki postępowania na nieruchomości wnioskodawcy. Skoro zatem to postanowienie w sprawie o ustanowienie służebności przesyłu nie zawiera w swojej sentencji rozstrzygnięcia kwestii zasiedzenia, nie korzysta z mocy wiążącej w stosunku do innych postępowań (art. 365 § 1 k.p.c.). Przedmiotem prawomocności materialnej jest ostateczny rezultat rozstrzygnięcia, a nie przesłanki, które do niego doprowadziły i sąd nie jest związany zarówno ustaleniami faktycznymi poczynionymi w innej sprawie, jak i poglądami prawnymi wyrażonymi w uzasadnieniu zapadłego w niej wyroku (zob. uchwała Sądu Najwyższego z dnia 27 października 2021 r., III CZP 109/20, OSNC 2022, nr 4, poz. 38, oraz wyroki Sądu Najwyższego z dnia 23 maja 2002 r., IV CKN 73/00, nie publ., z dnia 8 czerwca 2005 r., V CK 702/04, nie publ., z dnia 15 listopada 2007 r., II CSK 347/07, nie publ., z dnia 15 stycznia 2015 r., IV CSK 181/14, nie publ.). Treść uzasadnienia może jedynie służyć sprecyzowaniu rozstrzygnięcia zawartego w sentencji (por. m.in. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 15 lutego 2007 r., II CSK 452/06, OSNC-ZD 2008, nr 1, poz. 120).

Mając powyższe na uwadze, Sąd Najwyższy na podstawie art. 398⁹ § 1 i 2 k.p.c. odmówił przyjęcia skargi kasacyjnej do rozpoznania.

O kosztach postępowania kasacyjnego Sąd Najwyższy orzekł na podstawie art. 520 § 3 w związku z art. 13 § 2, 98, 391 § 1, 398²¹ k.p.c.

a.s.