POSTANOWIENIE
27 września 2023 r.
Sąd Najwyższy w Izbie Cywilnej w składzie:
SSN Dariusz Pawłyszcze
na posiedzeniu niejawnym 27 września 2023 r. w Warszawie
w sprawie z odwołania H. C.
od uchwały Walnego Zgromadzenia Członków Koła Łowieckiego nr […]
w W.
z 4 września 2021 r., Nr […], o wykluczeniu H.C. z koła łowieckiego
na skutek skargi kasacyjnej Koła Łowieckiego nr […] w W.
od wyroku Sądu Okręgowego w Poznaniu z 28 czerwca 2022 r., XV Ca 1758/21,
1. odrzuca skargę kasacyjną;
2. zasądza od Koła Łowieckiego nr […] w W.
na rzecz H. C. 240 (dwieście czterdzieści) zł
kosztów postępowania kasacyjnego.
UZASADNIENIE
Wyrokiem z 28 czerwca 2022 r., XV Ca 1758/21, Sąd Okręgowy w Poznaniu uwzględnił odwołanie członka koła łowieckiego od uchwały Zarządu Koła Łowieckiego o wykluczeniu z Koła oraz uchwały Walnego Zgromadzenia Członków Koła Łowieckiego utrzymującej w mocy uchwałę Zarządu o wykluczeniu i uchylił obydwie uchwały.
Koło Łowieckie zaskarżyło skargą kasacyjną wyrok Sądu Okręgowego.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje.
Na podstawie art. 33 ust. 6 Prawa łowieckiego (dalej: p.ł.) w sprawach utraty członkostwa w kole łowieckim, po wyczerpaniu postępowania wewnątrzorganizacyjnego, stronom przysługuje odwołanie do sądu okręgowego, przy czym od orzeczenia sądu okręgowego kasacja nie przysługuje. Z przepisu pośrednio wynika, że orzeczenie sądu okręgowego w przedmiocie odwołania należy traktować jak orzeczenie sądu drugiej instancji, czyli postępowanie sądowe w przedmiocie odwołania od wykluczenia z koła łowieckiego jest jednoinstancyjne (tak samo postanowienie Sądu Najwyższego z 9 lutego 2017 r., IV CZ 102/16). Jednocześnie przepis jednoznacznie wyklucza przysługiwanie skargi kasacyjnej od wyroku sądu okręgowego rozstrzygającego o odwołaniu. Ponieważ skarga kasacyjna wniesiona przez przeciwnika odwołania (pozwanego) jest niedopuszczalna, Sąd Najwyższy odrzucił ją na podstawie art. 3986 § 3 k.p.c.
W literaturze podnosi się, że brak drugiej instancji sądowej w sprawie o wykluczenie z koła łowieckiego narusza Konstytucję (np. A. Hyżorek Procedura wykluczenia z koła łowieckiego a prawo do sądu - między wewnątrzorganizacyjną dowolnością i sądowym formalizmem, Przegląd Sądowy 2020/11-12). Skarga kasacyjna może pełnić funkcję odwołania od orzeczenia wydanego w pierwszej instancji. Jednakże art. 78 Konstytucji przewiduje możliwość wyłączenia ustawą prawa do drugiej instancji. Do zadania pytania prawnego Trybunałowi Konstytucyjnemu konieczne są bardzo poważne wątpliwości co do zgodności z Konstytucją podstawy prawnej rozstrzygnięcia. Tymczasem w skardze kasacyjnej Koło nie podniosło takich wątpliwości i po prostu zignorowało treść art. 33 ust. 6 zdanie 2 p.ł. Ponadto skarżący może w terminie 3 miesięcy od doręczenia niniejszego postanowienia wnieść skargę do TK przewidzianą w art. 79 Konstytucji (art. 77 ustawy o organizacji i trybie postępowania przed Trybunałem Konstytucyjnym).
Sąd Okręgowy niewłaściwie sformułował rozstrzygnięcie. Na skutek odwołania z art. 33 ust. 6 p.ł. sąd powinien orzekać wyłącznie o rozstrzygnięciu kończącym postępowanie wewnątrzorganizacyjne, czyli o uchwale Walnego Zgromadzenia Członków Koła Łowieckiego utrzymującej w mocy uchwałę Zarządu o wykluczeniu powoda z Koła. Uwzględniając odwołanie Sąd Okręgowy mógł uchylić tę uchwałę, czego skutkiem byłoby ponowne rozpoznanie przez Walne Zgromadzenie odwołania członka od uchwały Zarządu o wykluczeniu, lub mógł zmienić tę uchwałę przez uchylenie uchwały Zarządu Koła. Jednakże błędne uchylenie uchwał Walnego Zgromadzenia i Zarządu, zamiast zmiany uchwały Walnego Zgromadzenia, nie ma znaczenia prawnego. Wyrok jednoznacznie ustanawia stan prawny polegający na utracie mocy prawnej uchwały Zarządu o wykluczeniu.
Na podstawie art. 98 k.p.c. powodowi przysługuje zwrot kosztów sporządzenia odpowiedzi na skargę w wysokości określonej w stosowanym odpowiednio § 10 ust. 4 pkt 2 w zw. ze stosowanym odpowiednio § 8 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności adwokackie.
(A.T.)
[ms]