Sygn. akt I KO 77/22

POSTANOWIENIE

Dnia 7 września 2022 r.

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Paweł Kołodziejski

w sprawie K. K.

skazanego z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. w zw. z art. 12 § 1 k.k.,

po rozpoznaniu w Izbie Karnej na posiedzeniu w dniu 7 września 2022 r.,

wniosku obrońcy skazanego

o wstrzymanie wykonania prawomocnego wyroku Sądu Apelacyjnego w […] z dnia 28 października 2021 r., sygn. akt II AKa […],

zmieniającego wyrok Sądu Okręgowego w P. z dnia 21 czerwca 2021 r., sygn. akt III K […],

na podstawie art. 532 § 1 k.p.k. a contrario w zw. z art. 545 § 1 k.p.k.

p o s t a n o w i ł :

nie uwzględnić wniosku.

UZASADNIENIE

Sąd Okręgowy w P. wyrokiem z dnia 21 czerwca 2021 r., sygn. akt III K […] uznał K.K. za winnego tego, że w okresie od dnia 17 września 2014 r. do dnia 3 października 2014 r. w S. gm. B., działając wspólnie i w porozumieniu z ustaloną osobą, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, w krótkich odstępach czasu i w wykonaniu z góry powziętego zamiaru wprowadził w błąd przedstawicieli firmy Przedsiębiorstwo […] w S. S.A. co do zamiaru wywiązania się z umowy zakupu i zapłaty przez Agencję […] sp. z o.o. z siedzibą w G. za towar przekazany z odroczonym terminem płatności, czym doprowadził do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w postaci sprzedaży 301,24 ton rzepaku technologicznego w łącznej wysokości 417.518,64 zł, co stanowiło mienie znacznej wartości, na szkodę Przedsiębiorstwa […] w S. S.A., tj. przestępstwa z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. w zw. z art. 12 § 1 k.k. i za ten czyn wymierzył mu karę 3 lat pozbawienia wolności. Ponadto, mocą rzeczonego wyroku zobowiązano K. K. do naprawienia szkody wyrządzonej przestępstwem poprzez zapłatę na rzecz Przedsiębiorstwa […] w S. S.A. kwoty 417.518,64 zł. Orzeczenie zawierało także rozstrzygnięcie o kosztach procesu (k. 1291-1292).

Od wskazanego orzeczenia obrońca K. K. wywiódł apelację, zaskarżając rzeczony wyrok w całości na korzyść oskarżonego (k. 1315-1322).

W wyniku rozpoznania wniesionej apelacji, Sąd Apelacyjny w […], wyrokiem z dnia 28 października 2021 r., sygn. akt II AKa […] zmienił zaskarżony wyrok w ten tylko sposób, że jako podstawę rozstrzygnięć w nim zawartych zgodnie z art. 4 § 1 k.k. przyjął przepisy kodeksu karnego w brzmieniu obowiązującym przed 24 czerwca 2020 r., w pozostałym zakresie utrzymując go w mocy (k. 1366).

Do Sądu Najwyższego wpłynął wniosek obrońcy skazanego z dnia 13 czerwca 2022 r. o wznowienie przedmiotowego postępowania wraz z wnioskiem o wstrzymanie wykonania kary pozbawienia wolności. Jak enigmatycznie motywował Wnioskodawca, wstrzymanie wykonania kary pozbawienia wolności uzasadnione jest podstawą samego wniosku o wznowienie postępowania, który został oparty na art. 540 § 1 pkt 2 lit. a k.p.k. w zw. z art. 545 § 1 k.p.k., ewentualnie art. 542 § 3 k.p.k. w zw. z art. 439 § 1 pkt 10 k.p.k. oraz art. 547 § 2 k.p.k. (k. 3–5 akt SN). W piśmie procesowym datowanym na 28 czerwca 2022 r. obrońca skazanego ponowił wniosek o wstrzymanie wykonania kary pozbawienia wolności, ponownie uzasadniając go podstawami wniosku o wznowienie postępowania (k. 6-7 akt SN).

Odpowiedź na wniosek obrońcy skazanego o wznowienie postępowania złożył prokurator Prokuratury Krajowej, który wniósł o:

1.pozostawianie bez rozpoznania wniosku obrońcy skazanego o wznowienie postępowania – jako niedopuszczalnego z mocy ustawy, w części dotyczącej wystąpienia bezwzględnej przyczyny odwoławczej określonej w art. 439 § 1 pkt 10 k.p.k.,

2.stwierdzenie braku podstaw do wznowienia postępowania z urzędu na korzyść skazanego – w części dotyczącej wskazania wystąpienia bezwzględnej przyczyny odwoławczej określonej w art. 439 § 1 pkt 10 k.p.k.,

3.oddalenie wniosku obrońcy skazanego o wznowienie postępowania sądowego na podstawie art. 540 § 1 pkt 2 lit. a w zw. z art. 545 § 1 k.p.k. (k. 18-23 akt SN).

Sąd Najwyższy zważył, co następuje.

Wniosek obrońcy skazanego o wstrzymanie wykonania orzeczenia nie zasługiwał na uwzględnienie.

Zgodnie z brzmieniem art. 532 § 1 k.p.k., stosowanym odpowiednio na podstawie art. 545 § 1 k.p.k., w razie wniesienia wniosku o wznowienie postępowania, Sąd Najwyższy może wstrzymać wykonanie zaskarżonego orzeczenia, jak i innego orzeczenia, którego wykonanie zależy od rozstrzygnięcia wniosku o wznowienie postępowania.

Ustawodawca w art. 532 k.p.k. nie wskazał wprawdzie przesłanek wstrzymania wykonania zaskarżonego orzeczenia, niemniej jednak nie budzi żadnych wątpliwości, że rozwiązanie zawarte w ww. przepisie winno mieć charakter wyjątkowy, albowiem stanowi ono odstępstwo od zasady natychmiastowej wykonalności wyroków (vide art. 9 § 3 k.k.w.). W orzecznictwie Sądu Najwyższego ugruntowany jest pogląd, zgodnie z którym zastosowanie wskazanej instytucji wymaga kumulatywnego zmaterializowania się dwóch warunków. Pierwszym z nich jest wystąpienie oczywistej zasadności zarzutów podniesionych w nadzwyczajnym środku odwoławczym (w przedmiotowej sprawie z uwagi na odpowiednie stosowanie przepisów art. 532 § 1 k.p.k. w zw. z art. 545 § 1 k.p.k. będą to podstawy uzasadniające wznowienie zakończonego prawomocnym orzeczeniem postępowania sądowego). Z kolei drugim będzie wykazanie przez wnioskodawcę, iż dalsze wykonywanie orzeczenia mogłoby wywołać wyjątkowo dolegliwe i nieodwracalne dla skazanego skutki (zob. postanowienie SN z dnia 8 lutego 2022 r., II KO 111/21, LEX nr 3305890; postanowienie SN z dnia 18 stycznia 2022 r., III KK 495/21, LEX nr 3290355; postanowienie SN z dnia 10 lutego 2022 r., IV KK 664/21, LEX nr 3348351; postanowienie SN z dnia 18 listopada 2021 r., III KK 391/21, LEX nr 3330806). Dopiero łączne spełnienie wskazanych warunków daje asumpt do rozważenia zasadności wniosku o wstrzymanie wykonania zaskarżonego orzeczenia.

Nie przesądzając o treści przyszłego rozstrzygnięcia, które zapadnie po merytorycznym rozpoznaniu wniosku o wznowienie postępowania należało zważyć, że wstępna analiza podstaw oraz motywacji wniosku o wznowienie postępowania dokonana w ograniczonym zakresie, bowiem tylko w zakresie niezbędnym dla rozpoznania rzeczonego wniosku o wstrzymanie wykonania orzeczenia, nie wskazuje na to, aby taka sytuacja zaistniała w niniejszej sprawie. Podniesione przez Wnioskodawcę argumenty nie pozwalają na uznanie ewidentnej, niejako „rzucającej się w oczy” wadliwości rozstrzygnięcia Sądu Apelacyjnego w […], co potwierdza również stanowisko prokuratora Prokuratury Krajowej zawarte w odpowiedzi na wniosek obrońcy. Również drugi ze wskazanych warunków do uwzględnienia wniosku o wstrzymanie orzeczenia nie został spełniony, albowiem obrońca skazanego w żadnym miejscu rzeczonego wniosku nie wskazuje okoliczności pozwalających na stwierdzenie zaistnienia wyjątkowo dolegliwych i nieodwracalnych skutków, które mogłoby wywołać dalsze wykonywanie orzeczenia. Wnioskodawca, podnosi jedynie, że wniosek o wstrzymanie wykonania orzeczenia jest uzasadniony podstawą wniosku o wznowienie postępowania. Powyższe prowadzi w istocie do stwierdzenia, że wniosek o wstrzymanie wykonania orzeczenia nie zawiera żadnego uzasadnienia, a sam fakt wniesienia wniosku o wznowienie postępowania i wykazana w nim motywacja nie stanowi podstawy do przełamania reguły natychmiastowej wykonalności prawomocnych wyroków, a tym samym do zastosowania tej nadzwyczajnej instytucji.

Reasumując, należało stwierdzić brak podstaw do uwzględnienia wniosku o wstrzymanie wykonania wyroku Sądu Apelacyjnego w […] z dnia 28 października 2021 r., sygn. akt II AKa […] zmieniającego wyrok Sądu Okręgowego w P. z dnia 21 czerwca 2021 r., sygn. akt III K […]. Podkreślić należy, iż przedmiotowa decyzja w żadnej mierze nie przesądza o zasadności lub niezasadności samego wniosku o wznowienie postępowania, która to kwestia będzie przedmiotem rozstrzygnięcia w odrębnym postępowaniu, po szczegółowej analizie materiałów sprawy.

[as]