Sygn. akt I NSW 1180/20

POSTANOWIENIE

Dnia 31 lipca 2020 r.

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Marek Dobrowolski (przewodniczący, sprawozdawca)
‎SSN Adam Redzik
‎SSN Maria Szczepaniec

w sprawie z protestu wyborczego M. S.

przeciwko ważności wyboru Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej,

przy udziale Prokuratora Generalnego, Przewodniczącego Państwowej Komisji Wyborczej

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych w dniu 31 lipca 2020 r.,

1) wyraża opinię, że w zakresie zarzutu nie przekazania pakietu wyborczego obwodowej komisji wyborczej w dniu wyborów protest jest niezasadny,

2) w pozostałej części pozostawia protest bez dalszego biegu.

UZASADNIENIE

W dniu 16 lipca 2020 r. do Ambasady RP w B. wpłynął sporządzony przez wyborcę M.S. protest przeciwko wyborowi Prezydenta RP dokonanemu 12 lipca 2020 r.

W proteście podniesiono zarzut naruszenia:

a) art. 2 oraz art. 128 ust. 2 Konstytucji RP,

b) przekroczenia przez Ministra Spraw Zagranicznych zakresu delegacji ustawowej przy wydawaniu rozporządzenia z 8 czerwca 2020 r. w sprawie utworzenia obwodów dla obywateli polskich przebywających za granicą,

c) nieterminowego przesłania pakietu wyborczego,

d) doprowadzenia do awarii systemu teleinformatycznego,

d) dokonania czynów zabronionych przez Ministra Spraw Wewnętrznych i  Administracji oraz Prezesa Rady Ministrów w poprzez oferowanie korzyści majątkowej określonym grupom wyborców w postaci „czeku” lub sfinansowania wozów strażackich w zamian za masowy udział w głosowaniu .

Na poparcie podniesionych zarzutów wskazano, że:

a) Marszałek Sejmu zarządził wybory na 28 czerwca 2020 r., a tym samym nie w terminie wyznaczonym w art. 128 ust. 2 Konstytucji RP,

b) Minister Spraw Zagranicznych zdecydował o tym, że wybory na terenie Republiki Federalnej Niemiec odbędą się wyłącznie w formie korespondencyjnej,

c) z powodu odesłania pakietu wyborczego na dwa dni przed datą wyborów wynikającego z późnego otrzymania go od Konsula RP, u Protestującego powstała wątpliwość, czy pakiet ten dotarł do komisji wyborczej przed dniem wyborów,

d) na skutek awarii systemu teleinformatycznego część wyborców została pozbawiona możliwości dopisania do spisu wyborców,

e) Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji zaoferował sfinansowanie zakupu wozów strażackim gminom o największej frekwencji, a Prezes Rady Ministrów w ramach kampanii wyborczej ofiarował różnym miastom i gminom czeki.

Wobec podniesionych zarzutów zarówno Przewodniczący Państwowej Komisji Wyborczej, jak i Prokurator Generalny, przy podobnej argumentacji, przedstawili swoje stanowisko w sprawie I NSW 963/20.

Na wezwanie Sądu Najwyższego stanowisko w niniejszej sprawie dwukrotnie przedstawił Konsul RP Ambasady RP w B. (pisma z 16 lipca 2020 r. oraz 27 lipca 2020 r.).

Sąd Najwyższy zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 129 ust. 2 Konstytucji RP wyborcy przysługuje prawo zgłoszenia do Sądu Najwyższego protestu przeciwko ważności wyboru Prezydenta RP na zasadach określonych w ustawie. Zasady i tryb przeprowadzania wyborów na Prezydenta RP oraz warunki ich ważności zostały określone w Kodeksie wyborczym (dalej: k.wyb.) w przepisach ogólnych art. 82 i art. 83 k.wyb. oraz w przepisach szczególnych określonych w art. 321-324 k.wyb. Zgodnie z art. 82 § 1 k.wyb. protest przeciwko ważności wyboru Prezydenta RP może być wniesiony wyłącznie z powodu: 1) dopuszczenia się przestępstwa przeciwko wyborom, określonego w rozdziale XXXI Kodeksu karnego, mającego wpływ na przebieg głosowania, ustalenie wyników głosowania lub wyników wyborów, lub 2) naruszenia przepisów kodeksu dotyczących głosowania, ustalania wyników głosowania lub wyników wyborów, mającego wpływ na wynik wyborów.

Na podstawie art. 321 § 1 i 3 k.wyb. w zw. z art. 15 ust. 2 u.wyb.2020 protest przeciwko wyborowi Prezydenta RP wnosi się na piśmie do Sądu Najwyższego nie  później niż w ciągu 3 dni od dnia podania wyników wyborów do publicznej wiadomości przez Państwową Komisję Wyborczą (dalej: PKW), a wnoszący protest powinien sformułować w nim zarzuty oraz przedstawić lub wskazać dowody, na  których je opiera. Treść zarzutów nie może być jednak dowolna, ale powinna spełniać kryteria wymienione w przepisie art. 82 § 1 k.wyb. Osoba wnosząca protest jest ponadto zobowiązana do wykazania wpływu wystąpienia naruszeń na  wynik wyborów. Przedmiotem protestu wyborczego jest bowiem ważność wyboru określonej osoby, a podstawę zakwestionowania tej ważności stanowią czyny przestępcze i delikty wyborcze rzutujące na przebieg głosowania i ustalanie jego wyników lub ustalanie wyników samych wyborów poparte konkretnymi dowodami o których wiadomo wnoszącemu protest.

Na podstawie wyjaśnienia udzielonego Sądowi Najwyższemu przez Konsula RP w Ambasadzie RP w B. oraz przedstawionych dowodów, Sąd Najwyższy stwierdził, że zarówno w I jak i II turze wyborów koperty zwrotne przesłane przez Wnoszącego protest dotarły do Konsula RP w B., zostały przekazane Obwodowej Komisji Wyborczej nr […] w B., a głos przez Wnoszącego protest został skutecznie oddany (co potwierdza odpowiednia adnotacja w spisie wyborców). Oznacza to, że zarzut sprowadzający się do wątpliwości Wnoszącego protest co do tego, czy pakiet ten dotarł do komisji wyborczej przed dniem wyborów nie okazał się zasadny.

Pozostałe zarzuty podniesione nie mieszczą się z zakresie wyznaczonym przez przepisy Kodeksu wyborczego, gdyż albo stanowią zarzut wobec prawa (ustaw i rozporządzeń), albo sposobu prowadzenia kampanii wyborczej.

Mając na uwadze powyższe, na podstawie art. 323 § 1 i 2 k.wyb. oraz art. 322 § 1 w zw. z art. 321 § 3 k.wyb. Sąd Najwyższy orzekł, jak w sentencji.