Sygn. akt III KK 173/20
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 21 lipca 2020 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Waldemar Płóciennik (przewodniczący)
SSN Jerzy Grubba (sprawozdawca)
SSN Dariusz Kala
Protokolant Jolanta Grabowska
w sprawie M. K.
uniewinnionej od popełnienia czynów z art. 217§1 k.k. i z art. 212§1 k.k.
po rozpoznaniu w Izbie Karnej w trybie art. 535§5 k.p.k.
na posiedzeniu w dniu 21 lipca 2020r.
kasacji pełnomocnika oskarżyciela prywatnego
wniesionej na niekorzyść oskarżonej
od wyroku Sądu Okręgowego w L. z dnia 23 października 2019r. w sprawie V Ka (…) zmieniającego wyrok Sądu Rejonowego w L. z dnia 8 maja 2019r., sygn. akt II K (…)
1/ uchyla zaskarżony wyrok i sprawę przekazuje do ponownego rozpoznania Sądowi Okręgowemu w L. w postępowaniu odwoławczym,
2/ zarządza zwrot opłaty od kasacji w kwocie 450 zł wniesionej przez oskarżyciela prywatnego.
UZASADNIENIE
M. K. została oskarżona przez oskarżyciela prywatnego P. T. o to, że:
1.w dniu 5 czerwca 2018 roku w L. na terenie sklepu K. przy ulicy L. około godz. 20.00 naruszyła nietykalność cielesną oskarżyciela prywatnego w ten sposób, że przechodząc uderzyła go swoim ramieniem, a następnie po odwróceniu się w jego kierunku zaczęła używać wulgarnych i obraźliwych słów w postaci śmierdziel, a następnie zaczęła odgrażać się wezwaniem Policji,
tj. o czyn z art. 217§1 k.k.;
2.w dniu 6 czerwca 2018 roku w L. na terenie sklepu K. przy ulicy L. pomówiła oskarżyciela prywatnego publicznie o pobicie, do którego miało dojść w dniu 5 czerwca 2018 roku w godzinach wieczornych
tj. o czyn z art. 212 k.k.
Wyrokiem z dnia 8 maja 2019r. w sprawie II K (…) Sąd Rejonowy w L. uznał oskarżoną za winną obu zarzuconych jej czynów, przy czym pierwszy z nich zakwalifikował z art. 217§1 k.k. i wymierzył za niego grzywnę w wysokości 200 stawek dziennych po 10 zł każda, a za drugi z nich karę 300 stawek dziennych grzywny po 10 zł każda. Obie kary jednostkowe objęte został karą łączną grzywny w wysokości 300 stawek dziennych po 10 zł każda. Ponadto orzeczono nawiązkę na cel społeczny w kwocie 3000 zł.
Orzeczenie to zaskarżone zostało apelacją obrońcy oskarżonej, w której zarzucono błąd w ustaleniach faktycznych oraz obrazę prawa procesowego i ewentualnie obrazę prawa materialnego poprzez nie przyjęcie, że M. K. pozostawała w błędzie z art. 29 k.k. oraz rażącą niewspółmierność kary.
Sąd Okręgowy w L. wyrokiem z dnia 23 października 2019r. w sprawie V Ka (…) zmienił zaskarżony wyrok w ten sposób, że uniewinnił oskarżoną od stawianych jej zarzutów
Kasację od tego orzeczenia wywiódł pełnomocnik oskarżyciela prywatnego i podniósł w niej zarzut:
- rażącego i mającego istotny wpływ na treść wyroku naruszenia przepisów prawa procesowego, tj. art. 7 w zw. z art. 433 k.p.k. oraz art. 410 w zw. z art. 457§3 k.p.k. polegającego na przeprowadzeniu wadliwej kontroli odwoławczej przez dowolną i wybiórczą ocenę dowodów, zwłaszcza błędną ocenę materiału wideo z monitoringu z pominięciem istotnych okoliczności mogących mieć wpływ na rozstrzygniecie, co w konsekwencji doprowadziło do zmiany wyroku Sądu Rejonowego w L. z dnia 8 maja 2019 r. (II K (…)) poprzez uniewinnienie oskarżonej od popełnienia zarzucanego jej czynu.
Podnosząc powyższe skarżący wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy sądowi odwoławczemu do ponownego rozpoznania.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Kasacja jest oczywiście zasadna w stopniu wymaganym przez art. 535§5 k.p.k. w brzmieniu obowiązującym od dnia 5 października 2019r. (zmienionym przez art. 1 pkt 93 ustawy z dnia 19 lipca 2019r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania karnego oraz niektórych innych ustaw, Dz.U. poz. 1694).
Należało w pełni podzielić zarzut podniesiony w kasacji, w którym wskazano, że zaskarżone orzeczenie zostało wydane z rażącą obrazą prawa procesowego w zakresie zastosowania art. 7 k.p.k. i art. 410 k.p.k.
Zgodzić należy się ze skarżącym w tym, że wobec braku innych obiektywnych dowodów w sprawie, najistotniejszy materiał dowodowy dla oceny przedmiotowego zdarzenia znajduje się na płycie zawierającej zapis monitoringu sklepowego z dnia 5 czerwca 2018r.
Dokonana przez Sąd Odwoławczy analiza tego zapisu jednak drastycznie odbiega zarówno od dokonanych w tym zakresie ustaleń przez Sąd Rejonowy, ale wprost od tego, co widoczne jest na przedmiotowym materiale video. Nie sposób w tej sytuacji podzielić stanowisko Sądu Okręgowego, że to M. K. „schodzi z drogi oskarżycielowi prywatnemu”, że „chowa przy tym rękę” oraz że to oskarżyciel prywatny „ewidentnie dążył do kontaktu fizycznego” z oskarżoną. Ustalenia w tym zakresie Sądu Okręgowego rażą dowolnością.
Również w zakresie drugiego z zarzuconych czynów nie sposób zgodzić się z Sądem Odwoławczym w tym, że działania oskarżonej miały na celu wyłącznie zwrócenie pracodawcy oskarżyciela uwagi na niewłaściwe zachowanie jego pracownika. Dobitnie świadczy o tym reakcja oskarżonej na informację ze strony owego pracodawcy o zwolnieniu oskarżyciela z pracy oraz dążenie do uzyskanie zadośćuczynienia i to zarówno poprzez osobiste rozmowy, jak i pisemne wystąpienie z roszczeniem. Również w tym zakresie Sąd Odwoławczy ograniczył się do arbitralnych stwierdzeń, całkowicie ignorując stanowisko Sądu Rejonowego co do tych kwestii i nie wykazując na czym polegała ich wadliwość. Tymczasem ze stenogramu, na który powołał się też Sąd Okręgowy jednoznacznie wynika, że oskarżona na pytanie menagera sklepu jakie są jej oczekiwania odpowiada „zwolnienie z pracy, dobrze”, a następnie dodaje „jakaś rekompensata”, „na przykład dwa tysiące złotych” (k. 23). Powyższe stoi w jaskrawej sprzeczności z ustaleniem, że celem działania oskarżonej było jedynie zwrócenie uwagi na zachowanie oskarżyciela. W tym zatem również zakresie ocena dokonana przez ten Sąd jest dowolna, a więc naruszająca dyspozycję art. 7 k.p.k. i nie odwołuje się do całości zgromadzonego materiału dowodowego - art. 410 k.p.k.
W odniesieniu zatem do obu opisanych czynów zarzuty podniesione w skardze kasacyjnej są oczywiście zasadne.
Z tych względów Sąd Najwyższy orzekł jak na wstępie.
Przy ponownym rozpoznaniu sprawy Sąd Odwoławczy winien raz jeszcze, tym razem rzetelnie przeanalizować zarzuty postawione w apelacji i skonfrontować je z zebranym w sprawie materiałem dowodowym – przede wszystkim zapisem video zdarzenia – oraz zestawić swoje wnioski z ustaleniami i ich uzasadnieniem dokonanym przez Sąd I instancji.
Wobec uwzględnienia kasacji zarządzono zwrot opłaty wniesionej przez skarżącego.