Sygn. akt V KK 125/17

POSTANOWIENIE

Dnia 26 lipca 2017 r.

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Jerzy Grubba (przewodniczący, sprawozdawca)
‎SSN Przemysław Kalinowski
‎SSN Rafał Malarski

Protokolant Anna Korzeniecka-Plewka

przy udziale prokuratora Prokuratury Krajowej Aleksandra Herzoga,
‎w sprawie K. P.
‎skazanego z art. 178 a § 1 k.k. w zw. z art. 4 § 1 k.k.
‎po rozpoznaniu w Izbie Karnej na rozprawie
‎w dniu 26 lipca 2017 r.,
‎kasacji, wniesionej przez Ministra Sprawiedliwości - Prokuratora Generalnego na niekorzyść skazanego
‎od wyroku Sądu Okręgowego w S.
‎z dnia 20 kwietnia 2016 r., sygn. akt IV Ka (...),
‎utrzymującego w mocy wyrok Sądu Rejonowego w S. z dnia 23 października 2015 r., sygn. akt IV K (...),

1/ oddala kasację,

2/ kosztami sądowymi postępowania kasacyjnego obciąża

Skarb Państwa.

UZASADNIENIE

K. P. stanął pod zarzutem tego, że:

- w dniu 2 czerwca 2014 r. będąc uprzednio skazanym prawomocnym wyrokiem sądowym (…) wydanym przez Sąd Rejonowy w R. za kierowanie pojazdem mechanicznym w ruchu lądowym w stanie nietrzeźwości, ponownie kierował w ruchu lądowym w S. na ul. W. samochodem osobowym marki Mitsubishi nr rej. (...) znajdując się w stanie nietrzeźwości - 0, 69 mg/l alkoholu w wydychanym powietrzu,

tj. o czyn z art. 178a § 4 k.k.

Sąd Rejonowy w S. wyrokiem z dnia 23 października 2015 r. w sprawie IV K (...) uznał oskarżonego za winnego tego, że: w dniu 2 czerwca 2014 roku kierował w ruchu lądowym w S. na ul. W. samochodem osobowym marki Mitsubishi nr rej. (...) znajdując się w stanie nietrzeźwości 0,69 mg/l alkoholu w wydychanym powietrzu tj. popełnienia czynu stanowiącego występek z art. 178a § 1 k.k. i za ten czyn na podstawie art. 178a § 1 k.k. w zw. z art. 4 § 1 k.k. wymierzył mu karę 4 miesięcy pozbawienia wolności, której wykonanie warunkowo zawiesił na okres 3 lat próby. Ponad to orzeczono wobec oskarżonego karę 80 stawek dziennych grzywny ustalając wysokość jednej stawki na kwotę 30 złotych i na podstawie art. 42 § 2 k.k. w zw. z art. 4 § 1 kk orzeczono środek karny w postaci zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych w ruchu lądowym na okres 2 lat.

Wyrok ten zaskarżył apelacją Prokurator Rejonowy podnosząc zarzut obrazy prawa materialnego tj. art. 178 § 4 k.k. polegającej na jego bezzasadnym niezastosowaniu i przypisaniu oskarżonemu czynu z art. 178a § 1 k.k. podczas, gdy oskarżony był prawomocnie skazany przez Sąd Rejonowy w R. za występek prowadzenia pojazdu pod wpływem nietrzeźwości w ruchu drogowym.

Podnosząc powyższe prokurator wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy sądowi pierwszej instancji do ponownego rozpoznania.

Sąd Okręgowy w S. wyrokiem z dnia 20 kwietnia 2016 r. w sprawie IV Ka (...) utrzymał w mocy zaskarżony wyrok, uznając że w myśl art. 107 § 4a k.k. doszło do zatarcia skazania.

Orzeczenie to zaskarżone zostało kasacją Ministra Sprawiedliwości – Prokuratora Generalnego, w której podniesiono zarzut rażącego i mającego istotny wpływ na treść wyroku naruszenia przepisów prawa karnego materialnego – art. 107a k.k. (w brzmieniu obowiązującym do dnia 1 lipca 2015 roku) i art. 114a § 2 pkt 2 k.k. (w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 lipca 2015 roku), polegające na pominięciu tych przepisów i niezasadnym dokonaniu ocen w zakresie zatarcia skazania K. P. wyrokiem Sądu Rejonowego w R., w oparciu o art. 107 k.k., podczas gdy ocena ta winna zostać dokonana w oparciu o przepisy obowiązujące w państwie skazania, co skutkowało błędnym uznaniem, iż skazanie oskarżonego za czyn popełniony na terenie Republiki Federalnej Niemiec, polegający na prowadzeniu pojazdu mechanicznego w stanie nietrzeźwości uległo zatarciu z mocy prawa i z tego powodu niemożliwym jest zakwalifikowanie popełnionego przez niego występku - z art. 178a § 4 k.k., w następstwie czego Sąd Okręgowy, z rażącym naruszeniem przepisów prawa procesowego - art. 433 § 2 k.p.k. w zw. z art. 457 § 3 k.p.k. nie rozważył i nie odniósł się do podniesionego, w złożonej na niekorzyść oskarżonego apelacji prokuratora, zarzutu rażącego naruszenia art. 178a § 4 k.k. i utrzymał zaskarżony wyrok w mocy, podczas gdy prawidłowo przeprowadzona kontrola odwoławcza mogłaby doprowadzić sąd do wydania odmiennego rozstrzygnięcia.

Wskazując na powyższe skarżący wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania w postępowaniu odwoławczym.

Sąd Najwyższy zważył, co następuje:

Kasacja wniesiona w niniejszej sprawie nie zasługiwała na uwzględnienie. Choć podniesiony w niej zarzut okazał się w pełni słuszny, to nie można przyjąć, że miał on wpływ na treść zapadłego w sprawie rozstrzygnięcia. Prawidłowa była bowiem konkluzja, że Sąd I instancji trafnie rozstrzygnął sprawę przyjmując, że czyn przypisany skazanemu wyczerpuje znamiona przestępstwa z art. 178a § 1 k.k., a skazanie wyrokiem Sądu Rejonowego w R. nie może być uznane za stanowiące podstawę do obostrzenia kary na podstawie art. 178a § 4 k.k.

Słusznie natomiast skarżący zarzucił, że Sąd Okręgowy, ustalając termin zatarcia skazania, błędnie zastosował art. 107 § 4a k.k. i nie dostrzegł treści art. 114a § 2 k.k. Zgodnie bowiem z dyspozycją tego ostatniego przepisu, wyrokiem skazującym jest również prawomocne orzeczenie skazujące za popełnienie przestępstwa wydane przez sąd właściwy w sprawach karnych w państwie członkowskim Unii Europejskiej, a wówczas do zatarcia skazania stosuje się ustawę obowiązującą w miejscu skazania.

Tak więc czas, w którym nastąpiło zatarcie skazania przedmiotowej kary wymierzonej przez Sądu Rejonowego w R., obliczyć należy w oparciu o przepisy obowiązujące na terenie Republiki Federalnej Niemiec, nie zaś na podstawie Kodeksu karnego.

W tym zakresie, jak już wskazano na wstępie, kasacja była w pełni zasadna.

Nie mogła ona jednak wywrzeć oczekiwanego przez skarżącego skutku w postaci uchylenia wyroku Sądu Odwoławczego, gdyż wskazane uchybienie nie podważa prawidłowości zapadłego w sprawie orzeczenia – utrzymującego w mocy wyrok Sądu I instancji.

Jak w pełni słusznie dostrzegł to bowiem Sąd Rejonowy w uzasadnieniu swego wyroku § 316 Deutsches Strafgesetzbuch (Niemieckiego Kodeksu Karnego) rozróżnia dwie postacie występku prowadzenia pojazdu mechanicznego pod wpływem alkoholu – umyślną i nieumyślną:

- (1) Kto w komunikacji (§ 315 do 315d) prowadzi pojazd mechaniczny chociaż na skutek nadużycia napoju alkoholowego lub innych środków odurzających nie jest w stanie kierować bezpiecznie pojazdem, podlega karze pozbawienia wolności do roku lub karze grzywny, jeżeli czyn nie jest zagrożony inną karą w myśl § 315a lub § 315c,

- (2) W myśl ust, 1 podlega także karze, kto popełnia czyn nieumyślnie.

(Deutsches Strafgesetzbuch, Niemiecki Kodeks Karny, tekst przepisów ustawy wraz z tłumaczeniem na język polski Ewy Tuora – Schwierskott, Regensburg 2016).

Oskarżony K. P. skazany został wyrokiem Sądu Rejonowego w R. za popełnienie występku z § 316 ust. 1 i 2 StGB, a więc za nieumyślne prowadzenie pojazdu w stanie nietrzeźwości.

Jednocześnie nie ulega wątpliwości, że Kodeks karny zna jedynie postać umyślną przestępstwa prowadzenia pojazdu w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego – art. 178a § 1 k.k. Działanie nieumyślne nie jest zatem penalizowane przez polską ustawę karną.

Zważywszy na treść art. 114a § 1 k.k. – „wyrokiem skazującym jest również prawomocne orzeczenie skazujące za popełnienie przestępstwa wydane przez sąd właściwy w sprawach karnych w państwie członkowskim Unii Europejskiej, chyba że według ustawy karnej polskiej czyn nie stanowi przestępstwa, sprawca nie podlega karze albo orzeczono karę nieznaną ustawie” – nie sposób przyjąć, że orzeczenie Sądu Rejonowego w R. skazujące K. P. za popełnienie występku z § 316 ust. 1 i 2 StGB jest wyrokiem skazującym w rozumieniu tego przepisu.

Biorąc pod uwagę powyższe, stwierdzić należy, że nie było podstaw do przypisania skazanemu popełnienia występku z art. 178a § 4 k.k.

Z tych też względów, choć kasacja wskazała na rzeczywiście zaistniałe uchybienie, nie można przyjąć, że miało ono wpływ na treść wyroku Sądu Odwoławczego, a tym samym, skargi nie można było uwzględnić.

Kierując się przedstawionymi wyżej względami Sąd Najwyższy orzekł, jak na wstępie.

r.g.