W związku z wpłynięciem do Sądu Najwyższego Izby Dyscyplinarnej wniosku Prokuratury Krajowej Wydziału Spraw Wewnętrznych o zezwolenie na pociągnięcie do odpowiedzialności karnej sędziego Naczelnego Sądu Administracyjnego za przestępstwo z art. 177 § 1 k.k., postanowieniem z dnia 1 czerwca 2021 r. (sygn. akt I DI 16/21) Sąd Najwyższy zdecydował o uznaniu swojej niewłaściwości i przekazaniu sprawy sądowi dyscyplinarnemu Naczelnego Sądu Administracyjnego, które to orzeczenie zapadło większością głosów. Powyższe rozstrzygnięcie zaskarżył w całości wnioskodawca, który w zażaleniu wniósł o przekazanie sprawy Sądowi Najwyższemu Izbie Dyscyplinarnej do merytorycznego rozpoznania.
Rozpoznając dnia 2 marca 2022 r. (w sprawie o sygn. akt II DO 38/21) zażalenie prokuratora, Sąd Najwyższy powziął wątpliwości co do wykładni przepisów stanowiących podstawę wydania orzeczenia w sprawie I DI 16/21 i postanowił w trybie art. 82 ustawy z dnia 8 grudnia 2017 r. o Sądzie Najwyższym (dalej u.S.N.) odroczyć rozpoznanie sprawy i przedstawić składowi siedmiu sędziów następujące zagadnienie prawne:
Czy brak unormowania kwestii wyrażenia zgody na pociągnięcie do odpowiedzialności karnej sędziego Naczelnego Sądu Administracyjnego w ustawie z dnia 25 lipca 2002 r. – Prawo o ustroju sądów administracyjnych skutkuje koniecznością zastosowania art. 49 § 1 tej ustawy i dalej uregulowań wynikających z art. 55 § 1 ustawy z dnia 8 grudnia 2017 roku o Sądzie Najwyższym, czy też zastosować należy wprost przepis art. 27 § 1 pkt 1a ustawy z dnia 8 grudnia 2017 roku o Sądzie Najwyższym odnoszący się do sędziów i asesorów wszystkich sądów?
Sąd Najwyższy wskazał, iż źródłem immunitetu wszystkich sędziów jest art. 181 Konstytucji RP, zaś ustawa z dnia 25 lipca 2002 r. – Prawo o ustroju sądów administracyjnych (dalej p.u.s.a.) nie zawiera żadnych regulacji dotyczących podstaw ani też trybu zezwolenia na pociągnięcie do odpowiedzialności karnej sędziów sądów administracyjnych. Sąd Najwyższy wziął pod uwagę dwie konkurencyjne wykładnie obowiązujących uregulowań, z których jedna w konkluzji wskazuje na Naczelny Sąd Administracyjny jako sąd dyscyplinarny właściwy w sprawach sędziów sądów administracyjnych, zaś druga, oparta na literalnym rozumieniu art. 9 p.u.s.a. oraz art. 27 u.S.N., prowadzi do wniosku o właściwości w sprawach immunitetowych sędziów administracyjnych Sądu Najwyższego.
Zagadnienie nie zostało rozstrzygnięte do czasu zniesienia Izby Dyscyplinarnej z dniem 15 lipca 2012 r. i zostało przejęte przez Izbę Odpowiedzialności Zawodowej.
Postanowienie SN z dnia 2 marca 2022 r., sygn. akt II DO 38/21