W dniu 9 kwietnia 2020 r. Sąd Najwyższy w Izbie Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych na posiedzeniu niejawnym rozstrzygnął skargę złożoną przez Pełnomocnika Wyborczego Komitetu Wyborczego Kandydata na Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Romualda Starosielca (sprawa o sygn. akt I NSW 17/20) na postanowienie Państwowej Komisji Wyborczej w sprawie odmowy rejestracji kandydata na Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Romualda Starosielca w wyborach Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, zarządzonych na dzień 10 maja 2020 r.
Jako powód odmowy rejestracji powyższego kandydata, Państwowa Komisja Wyborcza wskazała niedołączenie do zgłoszenia wykazu co najmniej 100 000 obywateli popierających jego zgłoszenie na kandydata na Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej.
Sąd Najwyższy postanowił oddalić skargę, ze względu na brak zarzutów uzasadniających naruszenie prawa przez Państwową Komisję Wyborczą w zakresie wydania zaskarżonego postanowienia. Uzasadniając swoje stanowisko Sąd stwierdził, że:
W aktualnym stanie prawnym nie ma podstaw normatywnych do zwolnienia Państwowej Komisji Wyborczej z obowiązku badania przy weryfikacji prawidłowości zgłoszenia danego kandydata w wyborach prezydenckich, czy zgłoszenie to zostało poparte wymaganą ilością podpisów zgłaszających (co najmniej 100 000 obywateli mających prawo wybierania do Sejmu RP).
Aktualnie obowiązujące regulacje konstytucyjne i ustawowe dotyczące rejestracji kandydata na Prezydenta RP nie dopuszczają przy tym możliwości zarejestrowania przez Państwową Komisję Wyborczą kandydata, który uzyskałby poparcie poniżej tego progu.
Ustawodawca może rozważyć, czy nie byłoby uzasadnione obniżenie wymogu dotyczącego ilości podpisów popierających daną kandydaturę na Prezydenta RP (co musiałoby się wiązać ze zmianą ustawy zasadniczej) choćby w przypadku wystąpienia zagrożenia epidemicznego, czy stanu epidemii. Do czasu jednak ewentualnej zmiany przepisów, Państwowa Komisja Wyborcza w świetle art. 304 § 2 pkt 3 k.wyb., sprawdzając prawidłowość zgłoszenia kandydata na Prezydenta RP, bez żadnych wyjątków, zobowiązana jest weryfikować, czy zgłoszenie kandydatury poparło podpisami co najmniej 100 000 obywateli.
Sąd Najwyższy zgodził się ze stanowiskiem wyrażonym w uzasadnieniu postanowienia Sądu Najwyższego z 23 marca 2020 r. (I NSW 4/20), że terminy ustalone w kalendarzu wyborczym nie podlegają zawieszeniu ani wydłużeniu, czy przesunięciu, zaś PKW, nawet w sytuacjach nadzwyczajnych, nie ma kompetencji do „zmiany terminów wyborów oraz kalendarza wyborczego”.
Państwowa Komisja Wyborcza może działać wyłącznie w granicach ustalonych przez Konstytucję Rzeczypospolitej Polskiej i Kodeks wyborczy – w tym również w zakresie dotyczącym limitów wymaganych podpisów poparcia dla kandydata na Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej oraz terminów zgłoszeń. Nie jest ona natomiast organem, który posiada legitymację do wprowadzenia zmiany w powyższym zakresie – w ramach przewidzianej prawem ścieżki legislacyjnej, jak również nie odpowiada za decyzję o wprowadzeniu stanu nadzwyczajnego.
Uzasadnienie postanowienia SN z dnia 9 kwietnia 2020 r.