Sąd Najwyższy

Podstawa prawna

Zasady i tryb udostępniania i przekazywania informacji sektora publicznego w celu ponownego wykorzystywania, warunki ponownego wykorzystywania oraz zasady ustalania ewentualnych opłat za ponowne wykorzystywanie określa ustawa z dnia 11 sierpnia 2021 r. o otwartych danych i ponownym wykorzystywaniu informacji sektora publicznego (Dz.U. z 2021 r. poz. 1641).

Ponowne wykorzystywanie informacji sektora publicznego

Przez ponowne wykorzystywanie należy rozumieć wykorzystywanie przez osoby fizyczne, osoby prawne i jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej informacji sektora publicznego w jakimkolwiek celu.

Ponownym wykorzystywaniem w rozumieniu ustawy nie jest wymiana informacji sektora publicznego między podmiotami zobowiązanymi do udostępniania lub przekazywania takich informacji w celu ponownego wykorzystywania (dalej „podmiotami zobowiązanymi”) wyłącznie w celu realizacji zadań publicznych.

Każdemu przysługuje prawo do ponownego wykorzystywania informacji sektora publicznego udostępnionych w Biuletynie Informacji Publicznej lub w portalu danych, lub w innym systemie teleinformatycznym podmiotu zobowiązanego, lub przekazanych na wniosek o ponowne wykorzystywanie.

Ograniczenie prawa do ponownego wykorzystywania informacji sektora publicznego

Prawo do ponownego wykorzystywania informacji sektora publicznego nie ma zastosowania do informacji, których udostępnianie lub przekazanie zostało uzależnione od wykazania przez użytkowników interesu prawnego lub faktycznego na podstawie odrębnych przepisów.

Prawo do ponownego wykorzystywania informacji sektora publicznego podlega ograniczeniu:

• w zakresie i na zasadach określonych w przepisach o ochronie informacji niejawnych oraz o ochronie innych tajemnic ustawowo chronionych;
• ze względu na tajemnicę przedsiębiorstwa lub prywatność osoby fizycznej, w tym ochronę danych osobowych. Ograniczenie to nie dotyczy informacji o osobach pełniących funkcje publiczne, mających związek z pełnieniem tych funkcji, w tym informacji o warunkach powierzenia i wykonywania funkcji, oraz przypadku, gdy osoba fizyczna wyrazi zgodę na przetwarzanie jej danych osobowych w celu ponownego wykorzystywania lub gdy przedsiębiorca rezygnuje z przysługującego mu prawa;
• w zakresie informacji będących informacjami sektora publicznego, do których dostęp jest ograniczony na podstawie innych ustaw;
  
  oraz w zakresie informacji sektora publicznego:
  
  
• których wytwarzanie przez podmioty zobowiązane nie należy do zakresu ich zadań publicznych określonych prawem;
• powiązanych z depozytami znajdującymi się w posiadaniu podmiotu zobowiązanego, o ile ich właściciele umownie wyłączyli możliwość ich udostępniania lub przekazywania w całości lub w określonym zakresie;
• objętych prawami własności przemysłowej w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 30 czerwca 2000 r. - Prawo własności przemysłowej lub prawami własności przemysłowej podlegającymi ochronie na podstawie umów międzynarodowych lub przepisów prawa Unii Europejskiej;
• do których przysługują prawa autorskie i prawa pokrewne w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych, prawa do baz danych w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o ochronie baz danych;
• będących w posiadaniu muzeów państwowych, muzeów samorządowych, bibliotek publicznych, bibliotek naukowych, bibliotek pedagogicznych lub jednostek organizacyjnych, o których mowa w art. 22 ust. 1 pkt 1 i ust. 2 ustawy z dnia 14 lipca 1983 r. o narodowym zasobie archiwalnym i archiwach, a także jednostek organizacyjnych będących archiwami wyodrębnionymi albo prowadzącymi archiwa wyodrębnione, o których mowa w art. 22 ust. 1 pkt 2 tej ustawy w odniesieniu do działalności archiwalnej w zakresie państwowego zasobu archiwalnego, w przypadku gdy pierwotnym właścicielem autorskich praw majątkowych lub praw pokrewnych były podmioty inne niż podmioty zobowiązane, a czas trwania tych praw nie wygasł;
• które są wyłączone z dostępu lub do których dostęp jest ograniczony ze względu na ochronę infrastruktury krytycznej w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 26 kwietnia 2007 r. o zarządzaniu kryzysowym;
• stanowiących program komputerowy, z wyjątkiem kodu źródłowego lub innego elementu programu komputerowego opracowanego w ramach realizacji zadań publicznych.

Warunki udostępniania informacji sektora publicznego w celu jej ponownego wykorzystywania

Co do zasady korzystanie z informacji sektora publicznego udostępnianych lub przekazanych w celu ponownego wykorzystywania przez innych użytkowników nie jest ograniczone, jednak w przypadku gdy wykonywanie zadań publicznych wymaga ograniczenia, podmiot zobowiązany może zawrzeć z użytkownikiem umowę o udzielenie wyłącznego prawa do korzystania z tych informacji.

Umowa o udzielenie wyłącznego prawa do korzystania z informacji sektora publicznego podlega co najmniej raz w roku ocenie w zakresie dalszego istnienia powodów jej zawarcia. Jeżeli w wyniku oceny podmiot zobowiązany stwierdzi ustanie powodów jej zawarcia, niezwłocznie wypowiada umowę.

Informacje sektora publicznego udostępnia się lub przekazuje w celu ponownego wykorzystywania bezwarunkowo, z wyjątkiem przypadków określonych w ustawie.

Sąd Najwyższy jako podmiot zobowiązany może określić warunki ponownego wykorzystania informacji sektora publicznego, które mogą dotyczyć:

• obowiązku poinformowania o źródle, czasie wytworzenia i pozyskania informacji od podmiotu zobowiązanego;
• obowiązku poinformowania o przetworzeniu informacji ponownie wykorzystywanych;
• zakresu odpowiedzialności podmiotu zobowiązanego za udostępniane lub przekazywane w celu ponownego wykorzystywania informacje sektora publicznego, w szczególności za dostępność, poprawność, aktualność, kompletność lub jakość udostępnianych lub przekazywanych informacji;
• informacji sektora publicznego stanowiących lub zawierających dane osobowe.

Określone przez podmiot zobowiązany warunki ponownego wykorzystywania winny być obiektywne, proporcjonalne, niedyskryminacyjne oraz nie mogą ograniczać w sposób nieuzasadniony możliwości ponownego wykorzystywania informacji sektora publicznego.

• nie są udostępniane w Biuletynie Informacji Publicznej lub w portalu danych;
• są udostępniane w innym systemie teleinformatycznym niż określony wyżej i nie zostały określone warunki ponownego wykorzystywania lub opłaty za ponowne wykorzystywanie albo nie poinformowano o braku takich warunków lub opłat;
• będą wykorzystywane na warunkach innych niż zostały dla tych informacji określone;
• są udostępniane lub zostały przekazane na podstawie innych ustaw określających zasady i tryb dostępu do informacji będących informacjami sektora publicznego.

Wniosek – jeżeli dotyczy – może również dotyczyć umożliwienia ponownego wykorzystywania w sposób stały i bezpośredni w czasie rzeczywistym informacji sektora publicznego gromadzonych i przechowywanych w systemie teleinformatycznym podmiotu zobowiązanego.

Treść wniosku

Wniosek o udostępnienie informacji sektora publicznego do ponownego wykorzystywania powinien zawierać w szczególności:

• oznaczenie Sądu Najwyższego jako podmiotu zobowiązanego;
• informacje o wnioskodawcy, w tym imię i nazwisko albo nazwę oraz adres umożliwiający dostarczenie odpowiedzi do wnioskodawcy albo pełnomocnika tego wnioskodawcy w sposób lub w formie wskazanych we wniosku;
• wskazanie informacji sektora publicznego, które będą ponownie wykorzystywane, a jeżeli są już udostępniane lub zostały przekazane, warunki ponownego wykorzystywania, na jakich mają być ponownie wykorzystywane, oraz źródło udostępniania lub przekazania;
• wskazanie celu ponownego wykorzystywania, w tym określenie rodzaju działalności, w której informacje sektora publicznego będą ponownie wykorzystywane, w szczególności wskazanie dóbr, produktów lub usług;
  
• wskazanie formy przygotowania informacji sektora publicznego, a w przypadku postaci elektronicznej - także wskazanie formatu danych;
• wskazanie sposobu przekazania informacji sektora publicznego, o ile nie są udostępniane lub nie zostały przekazane w inny sposób, albo wskazanie sposobu i okresu dostępu do informacji gromadzonych i przechowywanych w systemie teleinformatycznym.
  

Wniosek wnosi się w postaci papierowej albo elektronicznej.

W przypadku niespełnienia wymogów formalnych wniosku wzywa się wnioskodawcę do usunięcia braków formalnych, wraz z pouczeniem, że ich nieusunięcie w terminie 7 dni od dnia otrzymania wezwania spowoduje pozostawienie wniosku bez rozpoznania.

Koszt udostępnienia informacji do ponownego wykorzystywania

Informacje sektora publicznego udostępnia się lub przekazuje w celu ponownego wykorzystywania bezpłatnie, z wyjątkiem przypadków określonych w ustawie.

Sąd Najwyższy jako podmiot zobowiązany może jednak nałożyć opłatę za ponowne wykorzystywanie, jeżeli przygotowanie lub przekazanie informacji w sposób lub w formie wskazanych we wniosku o ponowne wykorzystywanie wymaga poniesienia dodatkowych kosztów.

Wysokość opłaty może uwzględniać koszty przygotowania lub przekazania informacji w określony sposób lub w określonej formie oraz inne czynniki mogące mieć wpływ w szczególności na koszt lub czas przygotowania lub przekazania informacji (np. koszty czynności związanych z anonimizacją). Wysokość opłaty nie może przekroczyć sumy kosztów poniesionych bezpośrednio w celu przygotowania lub przekazania informacji sektora publicznego w celu ponownego wykorzystywania w określony sposób lub w określonej formie.

Na żądanie wnioskodawcy podmiot zobowiązany wskazuje sposób obliczenia opłaty za ponowne wykorzystywanie w odniesieniu do złożonego przez tego wnioskodawcę wniosku o ponowne wykorzystywanie.

Rozpoznanie wniosku o udostępnienie informacji sektora publicznego do ponownego wykorzystywania

Rozpatrzenie wniosku następuje niezwłocznie, nie później jednak niż w terminie 14 dni od dnia otrzymania wniosku. Jeżeli wniosek o ponowne wykorzystywanie nie może zostać rozpatrzony w terminie 14 dni, Sąd Najwyższy zawiadomi w tym terminie wnioskodawcę o przyczynach opóźnienia oraz o terminie, w jakim rozpatrzy wniosek, nie dłuższym jednak niż 2 miesiące od dnia złożenia tego wniosku.

Sąd Najwyższy, po rozpatrzeniu wniosku, z wyjątkiem wniosku o wykorzystanie w sposób stały i bezpośredni w czasie rzeczywistym informacji gromadzonych i przechowywanych w systemie teleinformatycznym:

• przekazuje informacje sektora publicznego w celu ponownego wykorzystywania bez określania warunków ponownego wykorzystywania;
• informuje o braku informacji sektora publicznego wskazanych we wniosku;
• informuje o braku warunków ponownego wykorzystywania w przypadku posiadania informacji sektora publicznego przez wnioskodawcę;
• składa ofertę zawierającą warunki ponownego wykorzystywania lub informację o wysokości opłat za ponowne wykorzystywanie, lub – w przypadku gdy sposób lub forma wskazane we wniosku spowodują konieczność podjęcia nieproporcjonalnych działań przekraczających proste czynności – informację o przyczynach braku możliwości przekazania informacji sektora publicznego i wskazanie, w jaki sposób lub w jakiej formie informacje sektora publicznego mogą zostać przekazane;
• odmawia, w drodze decyzji, wyrażenia zgody na ponowne wykorzystywanie informacji sektora publicznego.
  

Wnioskodawca, który otrzymał ofertę zawierającą warunki ponownego wykorzystywania lub informację o wysokości opłat za ponowne wykorzystywanie, może w terminie 14 dni od dnia jej otrzymania złożyć sprzeciw z powodu naruszenia przepisów ustawy albo zawiadomić podmiot zobowiązany o przyjęciu oferty (uwaga: od samej oferty nie przysługuje sprzeciw).

Brak zawiadomienia o przyjęciu oferty w terminie 14 dni od dnia otrzymania oferty jest równoznaczny z wycofaniem wniosku.

W przypadku otrzymania sprzeciwu Pierwszy Prezes Sądu Najwyższego, w drodze decyzji, rozstrzyga o warunkach ponownego wykorzystywania lub o wysokości opłat za ponowne wykorzystywanie, lub – w przypadku, gdy sposób lub forma wskazane we wniosku spowodują konieczność podjęcia nieproporcjonalnych działań przekraczających proste czynności – odmawia wyrażenia zgody na ponowne wykorzystywanie informacji sektora publicznego.

Wniosek o wykorzystanie w sposób stały i bezpośredni

W przypadku wniosku o wykorzystanie w sposób stały i bezpośredni w czasie rzeczywistym informacji gromadzonych i przechowywanych w systemie teleinformatycznym podmiot zobowiązany po jego rozpatrzeniu:

• składa ofertę zawierającą warunki ponownego wykorzystywania lub informację o wysokości opłat za ponowne wykorzystywanie oraz informacje dotyczące dostępności informacji sektora publicznego, przy czym od oferty nie przysługuje sprzeciw;
• informuje o braku możliwości ponownego wykorzystywania w sposób wskazany we wniosku lub ze względu na format, w jakim informacje sektora publicznego miałyby być udostępniane;
• odmawia, w drodze decyzji, wyrażenia zgody na ponowne wykorzystywanie informacji sektora publicznego.

Wnioskodawca w terminie 14 dni od dnia otrzymania oferty zawiadamia podmiot zobowiązany o przyjęciu oferty. Brak zawiadomienia o przyjęciu oferty w terminie 14 dni od dnia otrzymania oferty jest równoznaczny z wycofaniem wniosku.

Odmowa udostępnienia informacji sektora publicznego do ponownego wykorzystywania i odwołanie od decyzji

W przypadku, gdy prawo do ponownego wykorzystywania podlega ograniczeniom, Pierwszy Prezes Sadu Najwyższego odmawia, w drodze decyzji, wyrażenia zgody na ponowne wykorzystywanie informacji sektora publicznego.

Taka decyzja może również zostać wydana, gdy utworzenie informacji sektora publicznego, ich przetwarzanie w sposób lub w formie wskazanych we wniosku o ponowne wykorzystywanie oraz sporządzanie z nich wyciągów spowoduje konieczność podjęcia nieproporcjonalnych działań przekraczających proste czynności.

W przypadku odmowy wyrażenia zgody na ponowne wykorzystywanie informacji sektora publicznego ze względu na prawa przysługujące podmiotom innym niż podmiot zobowiązany Sąd Najwyższy wskaże osobę fizyczną, osobę prawną lub jednostkę organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej, która posiada prawa, jeżeli jest znana, albo licencjodawcę, od którego podmiot zobowiązany uzyskał dany przedmiot praw.

Odwołanie od decyzji Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego

Zgodnie z ustawą organem odwoławczym od decyzji o odmowie wyrażenia zgody na ponowne wykorzystywanie informacji sektora publicznego oraz od decyzji o warunkach ponownego wykorzystywania lub o wysokości opłat za ponowne wykorzystywanie jest minister właściwy do spraw informatyzacji.

W zakresie nieuregulowanym ustawą do decyzji o odmowie wyrażenia zgody na ponowne wykorzystywanie informacji sektora publicznego oraz do decyzji o warunkach ponownego wykorzystywania lub o wysokości opłat za ponowne wykorzystywanie stosuje się przepisy Kodeksu postępowania administracyjnego.

Odwołanie składa się za pośrednictwem organu, który wydał decyzję.

Kontrola sądowo-administracyjna w postępowaniach o ponowne wykorzystywanie

Do skarg rozpatrywanych w postępowaniach o ponowne wykorzystywanie stosuje się przepisy ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. z 2022 r. poz. 329), z tym że:

• przekazanie akt i odpowiedzi na skargę następuje w terminie 15 dni od dnia otrzymania skargi;
• skargę rozpatruje się w terminie 30 dni od dnia otrzymania akt wraz z odpowiedzią na skargę.

Organem właściwym do rozpoznania skarg na decyzje administracyjne Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego jest Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie.

Zarządzenie nr 41/2023 Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego z dnia 24 lutego 2023 r. uchylające zarządzenie w sprawie ponownego wykorzystywania informacji publicznej udostępnionej przez Sąd Najwyższy, Trybunał Stanu, lub przez podmioty działające na ich zlecenie