W dniu 8 maja 2020 r. Sąd Najwyższy w Izbie Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych na posiedzeniu niejawnym oddalił wniosek o wyłączenie od rozpoznawania sprawy w postępowaniu karnym wykonawczym sędziego, uzasadniony jedynie powołaniem się na uchwałę składu połączonych Izb: Cywilnej, Karnej oraz Pracy i Ubezpieczeń Społecznych Sądu Najwyższego z dnia 23 stycznia 2020 r., sygn. akt BSA I-4110-1/20.
Rozpoznając ww. wniosek Sąd Najwyższy wskazał, że podziela zapatrywanie wyrażone w uchwale 7 sędziów Sądu Najwyższego z dnia 8 stycznia 2020 r., sygn. akt I NOZP 3/19, zgodnie z którym obowiązkiem sądu jest stosowanie prawa UE w zgodzie z hierarchicznym porządkiem źródeł prawa. Z wyroku TSUE z dnia 19 listopada 2019 r. w połączonych sprawach C-585/18, C-624/18 i C-625/18, A.K. i in. przeciwko Sądowi Najwyższemu wynika, że bezpośrednim adresatem obowiązków w nim skonkretyzowanych jest Sąd Najwyższy, który powinien czuwać nad skuteczną realizacją wymogów konstytucyjnych oraz prawa UE.
W związku z powyższym, Sąd Najwyższy uwzględniając wykładnię prawa wynikającą z wzmiankowanego wyroku TSUE z 19.11.2019r. uznał, że wniosek nie zawiera argumentów, dotyczących zasadności wyłączenia sędziego od orzekania w konkretnej sprawie, które pozwoliłyby na jego uwzględnienie (nie wskazuje okoliczności, które wskazywałyby na brak niezawisłości sędziego). Sąd Najwyższy stwierdził wyraźnie, że niewystarczającym jest jedynie powołanie się we wniosku na ww. uchwałę trzech Izb Sądu Najwyższego (wniosek in abstracto). Z wyroku TSUE z dnia 19 listopada 2019 r. jasno wynika, że w każdej badanej sprawie należy przeprowadzić test obiektywnego odbioru kwestii niezawisłości sędziowskiej, odnoszony do tej właśnie sprawy. Samo wskazanie we wniosku o wyłączenie sędziego, że został on powołany do pełnienia urzędu na wniosek Krajowej Rady Sądownictwa w składzie ukształtowanym w trybie ustawy z dnia 8 grudnia 2017 r. o zmianie ustawy o Krajowej Radzie Sądownictwa oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2018 r. poz. 3) samo w sobie nie może prowadzić do jego uwzględnienia. Zawsze należy wykazać okoliczności podające w wątpliwość niezawisłość sędziego w danej sprawie (wniosek in concreto). Celem wniosku o wyłączenie jest zastosowanie „procesowego bezpiecznika” dotyczącego kwestii, czy sędzia jest niezawisły, a nie badania jego statusu, gdyż w tym zakresie nie ma drogi sądowej. Sąd uznał także, że przepisu art. 26 ustawy o Sądzie Najwyższym nie można interpretować w ten sposób, że wyłącza on możliwość zadawania pytań prejudycjalnych przez sądy powszechne, czy też, że wyłączność na to ma Sąd Najwyższy Izba Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych.
Uzasadnienie