Działając na podstawie art. 83 § 1 ustawy z dnia 8 grudnia 2017 r. o Sądzie Najwyższym Pierwszy Prezes Sądu Najwyższego przedstawiła wniosek o rozstrzygnięcie przez skład połączonych Izb Sądu Najwyższego Cywilnej oraz Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych rozbieżności w wykładni prawa występującej w orzecznictwie Sądu Najwyższego w zakresie dotyczącym tego:
„czy w sytuacji, gdy wskutek czynu niedozwolonego doszło do ciężkiego uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia, którego konsekwencją jest niemożność nawiązania lub kontynuowania typowej więzi rodzinnej, osobom bliskim poszkodowanego przysługuje zadośćuczynienie pieniężne?”.
W orzecznictwie Sądu Najwyższego ujawniła się rozbieżność w wykładni art. 446 § 4 k.c. oraz art. 448 k.c. w odniesieniu do możliwości przyznania zadośćuczynienia osobom najbliższym poszkodowanego w sytuacji, w której wskutek czynu niedozwolonego, prowadzącego do ciężkiego uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia poszkodowanego, doszło do naruszenia więzi rodzinnej, powodując tym samym krzywdę także po stronie osób dla niego najbliższych.
Przeciwstawne stanowiska najpełniej wyrażono w uchwałach siedmiu sędziów z 27 marca 2018 r., III CZP 69/17, III CZP 36/17, III CZP 60/17 zapadłych w Izbie Cywilnej, oraz w uchwale składu siedmiu sędziów z 22 października 2019 r., I NSNZP 2/19 zapadłej w Izbie Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych.
Przedstawione zagadnienie jest również przedmiotem zróżnicowanych ocen nauki prawa. Na jego doniosłość społeczną wskazywał m.in. Rzecznik Finansowy, występując 13 grudnia 2019 r. z wnioskiem do Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego o rozważenie przedstawienia zagadnienia pełnemu składowi Sądu Najwyższego lub składowi połączonych Izb. Wniosek ten niniejszym doczekał się realizacji.
Rozstrzygnięcie wskazanych wątpliwości ma istotne znaczenie dla kompensacji uszczerbków niemajątkowych poniesionych przez osoby najbliższe poszkodowanych czynem niedozwolonym, którego konsekwencją jest niemożność nawiązania lub kontynuowania typowej więzi rodzinnej z powodu ciężkiego uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia poszkodowanego.
Zarządzeniem Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego Nr 110/2020 z dnia 7 października 2020 r. termin posiedzenia składu połączonych Izb Cywilnej oraz Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych w celu rozpoznania wniosku Pierwszego Prezesa SN sygn. BSA I-4110-2/20 wyznaczony został na dzień 25 marca 2021 r. godz. 11:00 sala "A" (III piętro).
Posiedzeniu przewodniczyć będzie Pierwszy Prezes Sądu Najwyższego.
Na sprawozdawców wyznaczeni zostali sędziowie Marcin Krajewski z Izby Cywilnej oraz Marcin Łochowski z Izby Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych.
Wniosek Pierwszego Prezesa SN z dnia 7 października 2020 r., sygn. BSA I-4110-2/20
Zarządzenie nr 110/2020 Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego z dnia 7 października 2020 r.