Uchwałą z 12 października 2020 r. Sąd Najwyższy zezwolił na pociągnięcie do odpowiedzialności karnej (uchylił immunitet) sędziego Sądu Okręgowego w Krakowie Beaty M. w związku z uzasadnionym podejrzeniem popełnienia dwóch czynów o charakterze korupcyjnym oraz przywłaszczenia mienia publicznego.
Według ustaleń Wydziału Spraw Wewnętrznych Prokuratury Krajowej sędzia miała dopuścić się trzech czynów zabronionych:
- nadużycia uprawnień poprzez spotkanie z oskarżonym przed wydaniem orzeczenia w jego sprawie, które to spotkanie doprowadziło do wydania przez sędzię Beatę M. korzystnego dla tego oskarżonego orzeczenia (art. 231 § 2 k.k.),
- przyjęcia od tej samej osoby przez sędzię Beatę M. korzyści majątkowej w postaci telefonu komórkowego (art. 228 § 3 k.k.),
- przyjęcia przez sędzię Beatę M. środków pieniężnych z tytułu niewykonanej przez nią umowy o dzieło (art. 21 § 2 k.k. w zw. z art. 231 § 2 k.k. i art. 284 § 2 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k.).
Jak przypomniał Sąd Najwyższy, zgodnie z poglądem ugruntowanym w doktrynie i orzecznictwie, zezwolenie na pociągnięcie sędziego do odpowiedzialności karnej (uchylenie immunitetu sędziowskiego) nie przesądza o winie sędziego, nie pozbawia go domniemania niewinności ani innych praw; jest jedynie zezwoleniem na przejście postępowania karnego do kolejnego etapu.
Sąd Najwyższy wskazał, że immunitet sędziego jest instytucją ważną i potrzebną, zapewnia bowiem wzmocnienie niezależności i niezawisłości sędziego. Rola immunitetu jest jednak zdecydowanie większa, gdy istnieje podejrzenie popełnienia czynu zabronionego przy czynnościach stricte orzeczniczych. Natomiast, jeśli chodzi o zarzucane sędziemu przestępstwa pospolite, rola sądu rozpoznającego wniosek o uchylenie immunitetu powinna być ograniczona do ustalenia, czy przedstawione zarzuty nie służą do szykanowania sędziego. Immunitet sędziowski nie może bowiem służyć unikaniu przez sędziego odpowiedzialności.
W przedmiotowej sprawie, w ocenie Sądu Najwyższego, obszerny materiał dowodowy jednoznacznie wskazuje na popełnienie przez sędzię Beatę M. czynów wskazanych we wniosku, zaś obrona nie przestawiła przekonujących argumentów podważających te ustalenia. Wszelkie wątpliwości będą mogły zostać wyjaśnione w toku dalszego postępowania, natomiast na tym etapie sąd ustalał tylko, czy istnieje uzasadnione podejrzenie popełnienia przestępstwa, a przedstawione zarzuty nie stanowią retorsji wobec sędziego.
Wcześniej, postanowieniem z 7 października, Sąd jedynie częściowo uwzględnił zastrzeżenie prokuratora wnoszącego o nieudostępnianie Beacie M. materiałów dołączonych do wniosku. Dzięki temu sędzia i jej pełnomocnicy mieli możliwość zapoznania się z wszystkimi materiałami niezbędnymi do przygotowania obrony. Sąd Najwyższy uznał prawo do obrony, nawet na etapie postępowania immunitetowego, za podstawowe i istotniejsze od ochrony dokumentów będących podstawą wniosku.
Orzeczenie wraz z ustnymi motywami zostało ogłoszone publicznie, jednocześnie ze względu na dobro postępowania przygotowawczego pełne uzasadnienie pisemne zostanie doręczone jedynie stronom.
Zgodnie z dyspozycją art. 129 § 2 i § 3 ustawy Prawo o ustroju sądów powszechnych sędzia Beata M. została zawieszona w czynnościach służbowych, a jej wynagrodzenie na czas zawieszenia obniżone o 50 proc. Środki te sąd stosuje obligatoryjnie, z urzędu, w każdym przypadku uchylenia immunitetu za przestępstwo umyślne ścigane z oskarżenia publicznego.
Uchwała nie jest prawomocna. Sędzi przysługuje w terminie 7 dni od doręczenia uzasadnienia możliwość złożenia zażalenia, które zgodnie z art. 110 § 2a cytowanej ustawy rozpoznawane jest przez skład trzech sędziów Izby Dyscyplinarnej Sądu Najwyższego w Wydziale II.
Uchwała z dnia 12 października 2020 r. z jawną cześcią uzasadnienia