W postanowieniu z 3 listopada 2021 r. w sprawie o sygn. IV KO 86/21, Sąd Najwyższy na wniosek obrońców skazanych wyłączył na podstawie art. 41 § 1 k.p.k. sędziego SN od udziału w rozpoznaniu sprawy kasacyjnej oznaczonej sygnaturą IV KK 262/21. Obrońcy wnieśli o wyłączenie sędziego SN od rozpoznania sprawy kasacyjnej z uwagi na powołanie sędziego przez Prezydenta RP na wniosek obecnej Krajowej Rady Sądownictwa, z uwagi na fakt, że w ramach kasacji od wyroku sądu apelacyjnego podniesiono również zarzut orzekania w składzie sądu apelacyjnego przez sędziego powołanego na wniosek obecnej KRS. W odbiorze zewnętrznym mogłyby zatem powstać wątpliwości co do bezstronności sędziego w tym zakresie.
Sąd Najwyższy wydając postanowienie szeroko omówił jednak problem niezawisłości sędziowskiej w kontekście historycznym i współczesnym. Omówił również wszystkie wątpliwości prawne, jakie podnosi się względem sędziów powołanych do pełnienia urzędu po roku 2018, jednak nie uznał ich za podstawę do wyłączenia sędziego. W szczególności, Sąd Najwyższy wypowiedział się na temat tego, kiedy na gruncie prawa polskiego można mówić o rażącym naruszeniu prawa krajowego w procedurze nominacyjnej, a zatem o znaczeniu niezbędnego elementu testu sformułowanego w wyroku z 1 grudnia 2020 r. Wielkiej Izby ETPCz w sprawie Guðmundur Andri Ástráðsson przeciwko Islandii (skarga 26374/18), w oparciu o który ETPCz bada możliwość zaistnienia naruszenia art. 6 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka.
Sąd Najwyższy odniósł się również do uchwały składu połączonych Izb: Cywilnej, Karnej oraz Pracy i Ubezpieczeń Społecznych Sądu Najwyższego z dnia 23 stycznia 2020 r., (BSA I – 4110 – 1/20), oraz kontrowersji co do mocy wiążącej tej uchwały po wydaniu wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 20 kwietnia 2020 r., sygn. akt U 2/20 i rozbieżności, jakie zarysowały się na tym tle w orzecznictwie, uwzględniając przy tym problematykę tzw. „wyroku nieistniejącego" (sententia non existens).
Postanowienie SN z dnia 3 listopada 2021 r. (sygn. akt IV KO 86/21)