Postanowieniem z dnia 16 listopada 2022 r. Sąd Najwyższy wstrzymał wykonywanie uchwały o zawieszeniu sędziego Sądu Okręgowego w Warszawie w czynnościach służbowych oraz obniżeniu wysokości wynagrodzenia tego sędziego na czas trwania zawieszenia.
Wobec sędziego, którego dotyczy niniejsza sprawa, Prezes Sądu Okręgowego w Warszawie na postawie art. 130 § 1 ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. – Prawo o ustroju sądów powszechnych (u.s.p.) wydał zarządzenie o natychmiastowej przerwie w czynnościach służbowych, zaś Zastępca Rzecznika Dyscyplinarnego Sędziów Sądów Powszechnych wszczął postępowanie dyscyplinarne. Następnie uchwałą Sądu Najwyższego Izby Dyscyplinarnej z dnia 5 stycznia 2022 r. (sygn. akt I DO 17/21) na podstawie art. 130 § 3 i art. 129 § 3 oraz art. 132 u.s.p. sędzia został zawieszony w czynnościach służbowych i obniżono wysokość jego wynagrodzenia na czas trwania zawieszenia o 25%.
Uchwała ta została zaskarżona zażaleniami obrońców sędziego, przy czym w jednym z nich został zawarty wniosek o wstrzymanie wykonania zaskarżonej uchwały do czasu rozpoznania zażaleń. Zażalenia te nie zostały rozpoznane do czasu zniesienia Izby Dyscyplinarnej z dniem 15 lipca br. i przejęła je Izba Odpowiedzialności Zawodowej. Zaskarżona uchwała jest co do zasady wykonalna mimo nieprawomocności (w chwili wydania niniejszego postanowienia zażalenia nie zostały rozpoznane), jednak możliwe jest wstrzymanie wykonania tego orzeczenia zarówno przez sąd, który wydał zaskarżone orzeczenie, jak i sąd powołany do rozpoznania zażalenia (art. 462 § 1 k.p.k.).
Sąd Najwyższy uznał wniosek o wstrzymanie wykonania zaskarżonej uchwały za zasadny, mając na względzie wysokie prawdopodobieństwo uwzględnienia zażaleń wniesionych na uchwałę, co wynika z rangi podniesionych w nich zarzutów, a które dotyczą zastrzeżeń względem Izby Dyscyplinarnej SN. Ponadto należało wziąć pod uwagę okoliczność, iż w ciągu ponad 10 miesięcy rzecznik dyscyplinarny nie zakończył wszczętego przez siebie postępowania dyscyplinarnego, chociaż dotyczy ono jednego wydanego przez obwinionego sędziego postanowienia, a zatem, jak się wydaje, nie wymagało skomplikowanych czynności dowodowych. Tymczasem zawieszenie sędziego w czynnościach służbowych winno być traktowane jedynie jako środek tymczasowy na czas trwającego postępowania dyscyplinarnego. Każdy sędzia ma prawo bronić się przed stawianymi mu zarzutami dyscyplinarnymi przed niezawisłym i obiektywnym sądem, a nie trwać w zawieszeniu spowodowanym, niekiedy instrumentalnym, działaniem rzecznika dyscyplinarnego.
Sąd Najwyższy wziął pod uwagę także ostatnia nowelizację art. 107 u.s.p., która wyłącza odpowiedzialność dyscyplinarną sędziego za wydanie orzeczenia, które „obarczone jest błędem w zakresie wykładni i stosowania przepisów prawa krajowego lub prawa Unii Europejskiej lub w zakresie ustalenia stanu faktycznego lub oceny dowodów”.
Na skutek niniejszego postanowienia sędzia powinien zostać przywrócony natychmiast do służby na dotychczasowym stanowisku, w tym samym wydziale Sądu Okręgowego w Warszawie, w którym dotychczas orzekał.
Postanowienie z uzasadnieniem
Publikujemy również następującą informację dotyczącą sprawy:
INFORMACJA SĄDU NAJWYŻSZEGO
W związku z publicznym stanowiskiem Rzecznika Dyscyplinarnego Sędziów Sądów Powszechnych SSA Piotra Schaba z dnia 18 listopada 2022 r. zajętym w reakcji na postanowienie zapadłe w sprawie o sygn. akt II ZZ 6/22 prowadzonej w Izbie Odpowiedzialności Zawodowej, Prezes SN kierujący pracą tej izby pragnie podkreślić, że postępowanie w przedmiocie zażalenia na uchwałę o zawieszeniu w czynnościach służbowych sędziego stanowi całkowicie odrębne postępowanie w stosunku do postępowania dyscyplinarnego prowadzonego przeciwko temu samemu sędziemu przez Zastępcę Rzecznika Dyscyplinarnego Sędziów Sądów Powszechnych. Nie jest zatem prawdą, jakoby postępowanie zawisłe przed Sądem Najwyższym stanowiło przeszkodę w prowadzeniu własnego postępowania przez rzecznika dyscyplinarnego.
Nie jest także prawdą, jakoby działania rzecznika blokowało przekazanie akt sprawy do Sądu Najwyższego. Rzecznik może w każdej chwili zwrócić się do Sądu Najwyższego o zwrot lub wypożyczenie akt, lub korzystać z akt zastępczych, których sporządzenie jest obowiązkiem w świetle przepisu § 83 ust. 1 Regulaminu urzędowania sądów powszechnych.
Ponadto treść zarządzeń Zastępcy Rzecznika Dyscyplinarnego Sędziów Sądów Powszechnych wskazuje, że prowadzone przez niego postępowanie mogło zakończyć się nawet w styczniu 2022 r., a więc zanim rzecznik przekazał akta do Sądu Najwyższego.
Nie jest też prawdziwe twierdzenie o nieznanych przyczynach kolejnych zmian terminu rozpoznania sprawy przez Sąd Najwyższy. Zarówno Izba Dyscyplinarna, jak i Izba Odpowiedzialności Zawodowej, każdorazowo skutecznie informowały o przyczynie odwołania terminu posiedzenia, co znajduje potwierdzenie w aktach (karty: 124, 153-155, 159, 168, 254, 259).