Sąd Najwyższy na posiedzeniu w dniu 12 stycznia 2024 r. w sprawie II CSKP 426/22, do rozpoznania której został wyznaczony sędzia Sądu Najwyższego przeniesiony za jego zgodą z Izby Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych do Izby Cywilnej, skierował do Trybunału Konstytucyjnego pytanie prawne dotyczące zgodności z Konstytucją RP art. 35 § 2 ustawy o Sądzie Najwyższym, zgodnie z którym sędzia Sądu Najwyższego, za jego zgodą, może zostać przeniesiony przez Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego na stanowisko w innej izbie, z art. 179 w związku z art. 176 ust. 2 Konstytucji RP.
Sąd Najwyższy zwrócił się także do Trybunału Konstytucyjnego z pytaniem o ocenę zgodności z Konstytucją RP kompetencji wywodzonych przez TSUE z prawa Unii Europejskiej co do orzekania przez ten organ o prawidłowości procedury rozpatrywania, oceniania i przedstawiania Prezydentowi RP wniosku o powołanie sędziego oraz ustalenia, że skład orzekający z udziałem osoby powołanej na urząd sędziego przez Prezydenta nie stanowi niezawisłego i bezstronnego sądu ustanowionego uprzednio na mocy ustawy w rozumieniu prawa Unii. Pytanie Sądu Najwyższego w tym zakresie dotyczy art. 19 ust. 1 akapit drugi Traktatu o Unii Europejskiej w związku z art. 47 Karty Praw Podstawowych Unii Europejskiej, które to regulacje TSUE uznaje za podstawę oceny statusu sądu jako niezawisłego i bezstronnego ustanowionego na mocy ustaw, a także art. 267 Traktatu o Funkcjonowaniu Unii Europejskiej przyznający TSUE kompetencje do orzekania w trybie pytań prejudycjalnych (ostatnio w odniesieniu do Izby Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych w rozstrzygnięciu z 21 grudnia 2023 r C-718/21).
Pytanie obejmuje ocenę zgodności tych unormowań międzynarodowych z art. 2, art. 8 ust. 1, art. 90 ust. 1, art. 179 w związku z art. 144 ust. 3 pkt 17 oraz z art. 187 ust. 1 i 4 Konstytucji RP: a) w zakresie, w jakim przyznają TSUE kompetencje do oceny prawidłowości procedury rozpatrywania, oceniania i przedstawiania Prezydentowi wniosku o powołanie sędziego oraz ustalenia, że skład orzekający z udziałem osoby powołanej na urząd sędziego przez Prezydenta nie stanowi niezawisłego i bezstronnego sądu ustanowionego uprzednio na mocy ustawy, b) rozumiane w ten sposób, że sąd polski pozostaje związany wykładnią Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej obejmującą ocenę, o której mowa w pkt 2 lit. a).