Postanowieniem z 29 sierpnia br. Trybunał Konstytucyjny udzielił zabezpieczenia wnioskowi Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego poprzez zawieszenie stosowania zaskarżonego rozporządzenia Ministra Edukacji z dnia 26 lipca 2024 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie warunków i sposobu organizowania nauki religii w publicznych przedszkolach i szkołach do czasu wydania przez Trybunał Konstytucyjny ostatecznego orzeczenia w sprawie konstytucyjności tego aktu normatywnego.
Pierwszy Prezes SN, wnosząc o kontrolę konstytucyjności przedmiotowego rozporządzenia, wniósł jednocześnie o udzielenie zabezpieczenia polegającego na zawieszeniu stosowania zaskarżonych przepisów.
Trybunał Konstytucyjny podzielił argumentację wnioskodawcy i przyznał, iż zabezpieczenie to jest niezbędne dla należytej ochrony praw małoletnich realizujących obowiązek szkolny, ich rodziców, jak i pracowników placówek oświatowych zagrożonych zwolnieniami z pracy, a także dla zapewnienia skuteczności ewentualnego przyszłego orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego o niekonstytucyjności kwestionowanych regulacji, których wejście w życie określone zostało na 1 września 2024 r.
Trybunał stwierdza, że Pierwszy Prezes Sądu Najwyższego uprawdopodobnił, iż brak udzielenia zabezpieczenia poważnie utrudniłby albo wręcz uniemożliwił wykonanie takiego orzeczenia, gdyż wiązałoby się to z koniecznością wzruszenia wszystkich działań prawnych i faktycznych, które zostałyby podjęte w placówkach oświatowych na terenie całego kraju, jak chociażby wdrożenie planowanych w rozporządzeniu rozwiązań dotyczących organizacji nauczania religii w grupach międzyoddziałowych lub międzyklasowych, co wiązałoby się m.in. z redukcją wymiaru czasu pracy zatrudnionych nauczycieli lub całkowitym zwolnieniem części z nich. Jak zaznaczono, Pierwszy Prezes Sądu Najwyższego skutecznie uargumentował, że przepisy zaskarżonego rozporządzenia mogą ingerować w istotne i społecznie doniosłe wartości konstytucyjne oraz prawa podmiotowe dzieci i ich rodziców w zakresie wychowania i nauczania.
Trybunał wyjaśnił również, że w związku z powszechnie obowiązującym charakterem orzeczeń TK wydane postanowienie zabezpieczające, odmiennie niż w postępowaniu cywilnym, jest skuteczne również względem podmiotów niebędących uczestnikami postępowania przed Trybunałem.
Postanowienie Trybunału Konstytucyjnego z dnia 29 sierpnia 2024 r. (sygn. akt U 10/24)