Komunikaty o sprawach

Uchwała w sprawie udzielania przez banki informacji stanowiących tajemnicę bankową

30 marca 2016 r.

​I KZP 21/15

​​Sąd Najwyższy po rozpoznaniu w dniu dzisiejszym w Izbie Karnej pytania prawnego w sprawie sygn. akt I KZP 21/15 uchwalił, że: "Na postanowienie prokuratora, zawierające żądanie udzielenia przez bank – na podstawie art. 105 ust. 1 pkt 2 lit. b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe  (t.j. Dz.U. z 2015 r., poz. 128 z późn. zm.) – informacji stanowiących tajemnicę bankową w rozumieniu art. 104 ust. 1 tej ustawy, bankowi przysługuje zażalenie, o ile kwestionuje on nałożenie obowiązków wykraczających poza zakres, który prokurator na wskazanej wyżej podstawie prawnej miał prawo na bank nałożyć (art. 302 § 1 k.p.k.). Właściwy do rozpoznania zażalenia jest prokurator bezpośrednio przełożony (art. 302 § 3 k.p.k.)."

Sąd Najwyższy przyjął, że art. 105 ust. 1 pkt 2 lit. b prawa bankowego stanowi samodzielną podstawę żądania przez prokuratora lub sąd udzielenia informacji stanowiących tajemnicę bankową. Żądanie to nie musi, a nawet nie powinno, być poprzedzone zwolnieniem z tajemnicy zawodowej określonej osoby (pracownika banku). Przy takiej relacji art. 105 ust. 1 pkt 2 lit. b prawa bankowego do przepisów rozdziału 21 i 25 k.p.k., podstawą do wniesienia zażalenia na postanowienie prokuratora żądające od banku udzielenia informacji stanowiącej tajemnicę bankową może być jedynie art. 302 § 1 k.p.k. Jeśli skarżący kwestionuje, że postanowieniem tym nałożono na bank uciążliwości wykraczające poza zakres jego obowiązku wynikającego z art. 105 ust. 1 pkt 2 lit. b prawa bankowego, to w tym zakresie naruszono prawa banku. Zgodnie z art. 302 § 3 k.p.k. właściwy do rozpoznania zażalenia jest wówczas prokurator bezpośrednio przełożony.

Po dokonaniu analizy dokumentu zawierającego informacje objęte tajemnicą bankową prokurator podejmuje ewentualnie decyzję o jego wykorzystaniu jako dowodu w postępowaniu karnym, zgodnie z wymogami określonymi w art. 226 k.p.k. Przepis ten przewiduje odpowiednie stosowanie zakazów i ograniczeń określonych w art. 178-181 k.p.k., co należy rozumieć jako spełnienie wszystkich warunków określonych w tych przepisach. Wydając postanowienie o zwolnieniu z zachowania tajemnicy zawodowej prokurator powinien uwzględnić przesłankę „dobra wymiaru sprawiedliwości”, dodaną w art. 180 § 1 k.p.k. ustawą nowelizacyjną z września 2013 r. Procesowe wykorzystanie dokumentów zawierających tajemnicę bankową wymaga zatem wydania postanowienia o uchyleniu tajemnicy bankowej na podstawie art. 226 k.p.k. w zw. z art. 180 § 1 k.p.k.

Wspomnianą ustawą nowelizacyjną wprowadzono w art. 180 § 1 k.p.k. in fine możliwość wniesienia zażalenia na postanowienie w przedmiocie zwolnienia z obowiązku zachowania tajemnicy, o której mowa w zdaniu pierwszym tego przepisu. Zakres podmiotów uprawnionych do wniesienia zażalenia powinien zostać ustalony zgodnie z art. 459 § 3 k.p.k. Rozważając, czy bank jest „osobą, której postanowienie dotyczy bezpośrednio”, Sąd Najwyższy przyjął, że w przypadku decyzji dotyczących dowodowego wykorzystania dokumentów, możliwe jest wskazanie osoby, której decyzja dotyczy bezpośrednio. Tą osobą jest depozytariusz dokumentu zawierającego informacje stanowiące tajemnicę bankową, czyli bank. W konsekwencji, bankowi przysługuje zażalenie na postanowienie prokuratora o zwolnieniu z obowiązku zachowania tajemnicy bankowej w odniesieniu do informacji zawartych w dokumencie, także gdy został on prokuratorowi udostępniony przez bank w związku z żądaniem skierowanym na podstawie art. 105 ust., 1 pkt 2 lit. b prawa bankowego. Podstawą do wniesienia tego zażalenia jest art. 226 k.p.k. w  zw. z art. 180 § 1 zdanie ostatnie k.p.k. i art. 459 § 3 k.p.k. w zw. z art. 465 § 1 k.p.k.

Podmiot udostępniający informację:
Sąd Najwyższy
Informacja wprowadzona do BIP przez:
Michałowski Krzysztof
Czas udostępnienia informacji w BIP:
30 marca 2016 r., godz. 15:54
Przejdź do początku