W dniu 5 października br. Sąd Najwyższy po rozpoznaniu w Izbie Cywilnej zagadnienia prawnego w sprawie o sygn. III CZP 58/16 podjął uchwałę następującej treści:
W razie wygaśnięcia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu w spółdzielni mieszkaniowej, co do którego niedopuszczalne jest ustanowienie odrębnej własności lokalu, rozliczenie byłego członka spółdzielni ze spółdzielnią mieszkaniową następuje na podstawie zastosowanych w drodze analogii art. 11 ust. 2 - art. 11 ust. 2[2] ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (jedn. tekst Dz.U. z 2013 r., poz. 1222 ze zm.).
Powyższa uchwała została podjęta w odpowiedzi na pytanie prawne przedstawione przez Sąd Okręgowy w Szczecinie:
„W jaki sposób spółdzielnia mieszkaniowa winna dokonać rozliczenia ze swoim byłym członkiem w razie wygaśnięcia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego, wybudowanego z udziałem środków Krajowego Funduszu Mieszkaniowego (obecnie Banku Gospodarstwa Krajowego), w szczególności, czy i kiedy spółdzielnia może zorganizować przetarg na ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do tego lokalu, jak powinna być w takim przypadku wyznaczona cena wywołania i czy roszczenie byłego członka spółdzielni z tytułu wniesionego wkładu mieszkaniowego ogranicza się do kwoty uzyskanej przez spółdzielnię w drodze takiego przetargu, ewentualnie, o jakie potrącenia kwota ta może być pomniejszona?”
Sąd Najwyższy podkreślił, że w niniejszej sprawie doszło do pominięcia ustawodawczego. W wyroku z dnia 27 czerwca 2013 r., K 36/12 (OTK-A 2013, nr 5, poz. 64) Trybunał Konstytucyjny wezwał ustawodawcę do usunięcia luki w prawie dotyczącej problematyki rozliczeń z tytułu zwrotu wkładu mieszkaniowego w wypadkach, w których lokal mieszkalny nie podlega zbyciu w trybie przetargu. Ustawodawca z tego obowiązku się nie wywiązał i kwestia ta pozostała poza regulacją ustawową. Zgodnie z teorią prawa należało w takim przypadku zastosować analogia legis co zostało wyrażone w sentencji uchwały.
Sąd Najwyższy wskazał, że lokatorskie prawo do lokalu, jako niezbywalne nie może być tyle warte co własnościowe, ale nie można wartości tego prawa określać wartością nominalną wkładu z 2000 r. Dlatego zastosowanie drodze analogii art. 11 ust. 2 - art. 11 ust. 2[2] ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych jest w pełni uzasadnione.