W dniu 30 listopada br. Sąd Najwyższy po rozpoznaniu w Izbie Cywilnej zagadnienia prawnego w sprawie o sygn. III CZP 74/16, podjął uchwałę następującej treści:
Ubezpieczycielowi, który pokrył koszty najmu pojazdu zastępczego w ramach umowy ubezpieczenia assistance, przysługuje na podstawie art. 828 § 1 k.c. roszczenie regresowe wobec ubezpieczyciela sprawcy szkody.
Powyższa uchwała została podjęta w odpowiedzi na pytanie prawne przedstawione przez Sąd Okręgowy w W.:
„Czy ubezpieczycielowi, który we własnym zakresie pokrył koszty najmu pojazdu w ramach umowy ubezpieczenia assistance, przysługuje na podstawie art. 828 § 1 k.c. roszczenie regresowe wobec ubezpieczyciela sprawcy szkody?”
Sąd Okręgowy, który zadał pytanie prawne, wskazał, że literalna wykładnia art. 828 § 1 k.c. prowadzi do wniosku, iż podstawą regresu może być jedynie wypłata odszkodowania, która jest ukierunkowana na naprawienie szkody określonego podmiotu.
Zdaniem Sadu drugiej instancji, w sprawie powstało zagadnienie prawne budzące wątpliwości, gdyż nie nastąpiła zapłata odszkodowania, lecz wynagrodzenia za wykonaną usługę. Wątpliwości zatem budzi, czy taka zapłata może być zakwalifikowana jako odszkodowanie. Sąd podkreślił, że umowa assistance, w odróżnieniu od umowy ubezpieczenia auto-casco, polega na zobowiązaniu ubezpieczyciela do wykonania usługi, a nie wypłaty odszkodowania. Jednocześnie stwierdził, że ochroną ubezpieczeniową była objęta szkoda w postaci pokrycia wydatków na najem pojazdu zastępczego.
Sąd Najwyższy wskazał, że w orzecznictwie i literaturze przyjmuje się, że koszt poniesiony na samochód zastępczy jest częścią szkody komunikacyjnej. Ma to miejsce również wtedy, gdy poszkodowany sam wynajął samochód zastępczy (w ramach odpowiadających samochodowi jaki posiadał). Nie ma również przeszkód, aby taki najem odbywał się poprzez umowę assistance.
Dokonując literalnej wykładni art. 828 § 1 k.c. nie można pomijać, że istnieją różne postacie wynagrodzenia szkody; nie tylko poprzez wypłatę pieniężną, ale też in natura. Brak świadczenia pieniężnego nie jest argumentem pozwalającym na odmienne stanowisko od przedstawionej uchwały.