W dniu 26 lipca br. Sąd Najwyższy po rozpoznaniu w Izbie Cywilnej zagadnienia prawnego w sprawie o sygn. III CZP 31/17, podjął uchwałę następującej treści:
Jeżeli w sprawie o uzgodnienie treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym nie występują po stronie powodowej wszystkie osoby uprawnione do złożenia wniosku o dokonanie wpisu (art. 10 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece, jedn. tekst: Dz.U. z 2017 r., poz. 1007 ze zm. i art. 626[2] § 5 k.p.c.), a po stronie pozwanej wszystkie inne osoby, których prawa mogą być wpisem dotknięte lub podlegają wpisaniu, sąd wzywa je do wzięcia udziału w sprawie w charakterze pozwanych, stosując art. 195 § 1 i 2 k.p.c.
Powyższa uchwała została podjęta w odpowiedzi na pytanie prawne przedstawione przez Sąd Okręgowy w Gliwicach postanowieniem z dnia 21 marca 2017 r., sygn. akt III Ca 1024/16:
"1. Czy dopuszczalne jest uzgodnienie treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym poprzez wpisanie prawa własności na rzecz współwłaścicieli nieruchomości, którzy pomimo zawiadomienia w trybie art. 195 § 2 k.p.c. nie przystąpili do sprawy w charakterze powodów?
2. Jeżeli wspólne występowanie po stronie powodowej współwłaścicieli o jakich mowa w punkcie 1 zagadnienia nie jest wymagane, to czy konieczny wówczas jest ich udział w sprawie w charakterze pozwanych?"
Sąd Najwyższy stwierdził, że sprawa o uzgodnienie treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym jest odmianą powództwa o ustalenie. Celem tego powództwa jest doprowadzenie do tego, aby wpisy w księgach odzwierciedlały prawdziwy i aktualny stan prawny nieruchomości. Realizuje ono nie tylko interes prywatny, ale także – a niekiedy przede wszystkim – interes publiczny wyrażający się przede wszystkim zachowaniem bezpieczeństwa obrotu prawnego.
Podjęta uchwała dostarcza sądom uniwersalnego narzędzia do uzupełniania składu osobowego w sprawach o uzgodnienie treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym, gwarantując realizację interesów stron oraz spełniając cele i funkcje publicznoprawne ksiąg wieczystych.