Sąd Najwyższy w Izbie Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych na posiedzeniu niejawnym rozpatrzył protest wyborczy wniesiony przez pełnomocnika wyborczego Koalicyjnego Komitetu Wyborczego Koalicja Obywatelska PO .N IPL Zieloni (I NSW 143/19) przeciwko ważności wyborów do Senatu w okręgu nr 59 oraz przeciwko wyborowi Marka Adama Komorowskiego na senatora z tego okręgu.
Pełnomocnik wyborczy Koalicyjnego Komitetu Wyborczego Koalicja Obywatelska PO .N IPL Zieloni złożył w Sądzie Najwyższym protest wyborczy zawierający zarzuty dotyczące wyborów do Senatu w trzech okręgach, a mianowicie w okręgu nr 2 (Legnica), okręgu nr 26 (Sieradz) oraz okręgu nr 59 (Białystok).
Zarządzeniem Przewodniczącego Wydziału I z protestu wyłączono sprawy dotyczące dwóch okręgów. Każda z nich zostanie więc rozpatrzona odrębnie. 6 listopada 2019 r. Sąd Najwyższy rozpatrzył sprawę dotyczącą wyborów do Senatu w okręgu wyborczym nr 59.
Protest opierał się na zarzucie niewłaściwego obliczenia przez Okręgową Komisję Wyborczą w Białymstoku terminów na podjęcie czynności wyborczych w związku ze śmiercią Kornela Andrzeja Morawieckiego (kandydata na senatora z okręgu nr 59), która miała miejsce 30 września 2019 r. (tj. w 13. dniu przed dniem wyborów). W uzasadnieniu zarzutu naruszenia art. 265a Kodeksu wyborczego, Wnoszący protest wskazał, że w sytuacji, gdy kandydat na senatora zmarł w okresie krótszym niż 15 dni przed dniem wyborów, Okręgowa Komisja Wyborcza jest zobowiązana do wydania uchwały o skreśleniu jego nazwiska, jednak nie ma uprawnienia do zawiadomienia osoby zgłaszającej kandydata o możliwości zgłoszenia nowego. Przy czym art. 9 § 2 Kodeksu wyborczego mógłby zostać zastosowany jedynie w sytuacji, gdyby śmierć kandydata nastąpiła najpóźniej w 15. dniu przed dniem wyborów.
Zgodnie z art. 265a Kodeksu wyborczego jeżeli, w przypadku skreślenia przez okręgową komisję wyborczą nazwiska kandydata z zarejestrowanej listy kandydatów, skreślenie nazwiska kandydata na senatora nastąpiło wskutek jego śmierci, komisja zawiadamia osobę zgłaszającą kandydata o możliwości zgłoszenia nowego kandydata. Zgłoszenia dokonuje się najpóźniej w 15. dniu przed dniem wyborów. W takim przypadku nie stosuje się wymogu, aby zgłoszenie kandydata na senatora było poparte podpisami co najmniej 2000 wyborców.
W rozpatrywanej sprawie 15. dzień przed dniem wyborów przypadł w sobotę, 28 września 2019 r. Natomiast art. 9 § 2 Kodeksu wyborczego stanowi, że jeżeli koniec terminu wykonania czynności określonej w Kodeksie przypada na sobotę albo na dzień ustawowo wolny od pracy, termin upływa pierwszego roboczego dnia po tym dniu.
Sąd Najwyższy wydał postanowienie, w którym wyraził opinię, że protest wyborczy jest bezzasadny. W uzasadnieniu Sąd stwierdził, że interpretacja przepisów Kodeksu wyborczego przedstawiona przez Wnoszącego protest nie jest trafna. Art. 265a Kodeksu wyborczego – jeśli chodzi o termin – reguluje jedynie kwestię zgłoszenia nowego kandydata w razie śmierci dotychczasowego. Termin określony w tym przepisie rozumiany jest jako moment, do którego musi nastąpić zdarzenie w postaci rejestracji kandydata. Warunkiem rejestracji jest zgon dotychczasowego kandydata i złożenie wniosku we wskazanym terminie.