Postanowieniem z 4 listopada 2021 r. Sąd Najwyższy zwrócił się do Trybunału Konstytucyjnego z pytaniami prawnymi dotyczącymi hierarchicznej zgodności (konstytucyjności) norm Traktatu o Unii Europejskiej, Europejskiej Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności, ustawy o Sądzie Najwyższym oraz Kodeksu postępowania cywilnego.
Istota pytań sprowadza się przede wszystkim do konieczności ustalenia hierarchicznej zgodności norm tych aktów w zakresie, w jakim dopuszczają w świetle nowszego orzecznictwa, aby sąd na ich podstawie mógł ocenić, a w konsekwencji również kwestionować skuteczność podjęcia uchwały przez Krajową Radę Sądownictwa o przedstawieniu kandydata do pełnienia urzędu sędziego, status sędziego, ważność postępowania lub skuteczność orzeczenia, w tym, w zakresie rozpoznania sprawy kasacyjnej na etapie rozstrzygania o przyjęciu skargi kasacyjnej z powodu wadliwego konstytucyjnie trybu postępowania albo składu Krajowej Rady Sądownictwa. Powyższe okoliczności mogą mieć znaczenie w odniesieniu do osób wskazanych przez KRS jako kandydaci na stanowiska sędziowskie w Sądzie Najwyższym przed 2018 r. na podstawie przepisów, których niezgodność z Konstytucją RP została stwierdzona we wcześniejszych orzeczeniach Trybunału Konstytucyjnego.
Pytania dotyczą także: 1) zgodności definicji sędziego zawartej w art. 29 ustawy o Sądzie Najwyższym ze standardem wymaganym na gruncie Konstytucji RP, Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności oraz prawa europejskiego, 2) wyłączenia możliwości ustalenia przez Sąd Najwyższy wpływu wadliwości wyboru kandydata na sędziego przez Krajową Radę Sądownictwa na jego status, w tym możliwość wykonywania zadań z zakresu wymiaru sprawiedliwości. Uzasadnienie pytań prawnych zostanie opublikowane po jego sporządzeniu.
Postanowienie SN z dnia 4 listopada 2021 r. (sygn. akt III CSKP 179/21)