Dnia 6 lipca 2022 r. Sąd Najwyższy w Izbie Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych uwzględnił skargę nadzwyczajną Rzecznika Praw Obywatelskich wywiedzioną od nakazu zapłaty w sprawie dotyczącej tzw. kredytów frankowych.
W sprawie o zapłatę, w 2016 r. Sąd Okręgowy w Ł. wydał w postępowaniu nakazowym nakazy zapłaty uwzględniający powództwo banku skierowane przeciwko osobie fizycznej. Wywiedzione roszczenie oparte było na zobowiązaniu wynikającym z zawartej umowy kredytowej waloryzowanej w walucie obcej (frankach szwajcarskich).
Sąd Najwyższy przychylił się do twierdzeń Rzecznika Praw Obywatelskich, że wydany nakaz zapłaty narusza prawo, wyraźnie podkreślił jednak, że przyczyną uchylenia zaskarżonego orzeczenia nie jest jednoznaczne stwierdzenie nielegalności (abuzywności) zawartych w nich postanowień umownych, ale brak ich zbadania w toku postępowania nakazowego przed Sądem Okręgowym w Ł.
W ocenie Sądu Najwyższego, w analizowanej sprawie z uzasadnienia zaskarżonego nakazu zapłaty nie wynikało, aby Sąd meriti badał ważność i uczciwy charakter postanowień zawartej umowy kredytowej. Tymczasem w przypadku dochodzenia zapłaty na podstawie roszczenia wywodzonego z umowy zawartej z konsumentem miał taką powinność. Brak przeprowadzenia właściwych analiz (rozważań) świadczy o niespełnieniu wymagań płynących z konstytucyjnej zasady ochrony konsumentów przed nieuczciwymi praktykami rynkowymi – ochrony takiej w rozpoznawanej sprawie konsumentowi nie zapewniono.
Podsumowując, w omawianej sprawie doszło do naruszenia zasad i wartości wywodzonych z Konstytucji RP, zwłaszcza w zakresie art. 76 i w konsekwencji art. 2 ustawy zasadniczej, a także uchybiono przepisom ustawowym, co skutkowało koniecznością wyeliminowania zaskarżonego nakazu zapłaty z obrotu prawnego.
Z powyższych powodów, Sąd Najwyższy wyrokiem z 6 lipca 2022 r. (I NSNc 378/21) uchylił w całości nakazy zapłaty Sądu Okręgowego w Ł. i przekazał sprawę temu Sądowi do ponownego rozstrzygnięcia.