Sąd Najwyższy w (wylosowanym) składzie pięciu sędziów Sądu Najwyższego postanowieniem z 3 listopada 2022 r. oddalił wniosek obrońcy oskarżonych o zbadanie spełnienia wymogów niezawisłości i bezstronności przez sędziego Sądu Najwyższego wyznaczonego w Izbie Karnej do rozpoznania sprawy.
Podstawę wniosku o przeprowadzenie tzw. „testu sędziowskiego” obrońcy oparli na okolicznościach towarzyszących jego powołaniu na urząd sędziowski oraz postępowaniu po powołaniu, a następnie wnieśli o stwierdzenie, że z uwzględnieniem okoliczności dotyczących oskarżonych oraz charakteru sprawy dochodzi do naruszenia standardu niezawisłości i bezstronności mającego wpływ na wynik sprawy, co w konsekwencji powinno skutkować wyłączeniem wskazanego sędziego Sądu Najwyższego od rozpoznania tejże sprawy.
Sąd Najwyższy zauważył, że przedmiotem tego wniosku nie były indywidualne okoliczności powołania konkretnego sędziego, lecz zarzucana systemowa nieprawidłowość powoływania sędziów związana z ukształtowaniem Krajowej Rady Sądownictwa na podstawie ustawy z 8 grudnia 2017 r. Zauważono więc, że tego rodzaju abstrakcyjnie sformułowane zarzuty (nieodnoszące się do konkretnego procesu powołania sędziego) nie mogą odnieść skutku w postępowaniu toczącym się na podstawie art. 29 § 5nn ustawy o Sądzie Najwyższym.
Kwestionowanie przez obrońcę oskarżonych procesu powoływania sędziów tylko z powodu podważania legitymacji Krajowej Rady Sądownictwa należało uznać za niedopuszczalne. W tym względzie, Sąd Najwyższy uwzględnił wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 25 marca 2019 r. (K 12/18, Dz.U. z 2019 r., poz. 609), w którym uznano, że aktualny sposób wyboru tzw. sędziowskiej części Krajowej Rady Sądownictwa jest zgodny z Konstytucją RP. Orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego mają moc powszechnie obowiązującą i są ostatecznie, co oznacza, że wyżej wymienionym orzeczeniem związany jest również Sąd Najwyższy, podobnie jak wyrokami Trybunału Konstytucyjnego z 20 kwietnia 2020 r. (U 2/20, M.P. z 2020 r., poz. 376), z 14 lipca 2021 r. (P 7/20, Dz.U. z 2021 r., poz. 1309), z 7 października 2021 r. (K 3/21, Dz.U. z 2021 r., poz. 1852) i z 10 marca 2022 r. (K 7/21, Dz.U. z 2022 r., poz. 643). Związanie Sądu Najwyższego powyższymi orzeczeniami oznacza, że nie ma formalnych podstaw do przyjęcia systemowej nieprawidłowości powoływania sędziego przy udziale Krajowej Rady Sądownictwa ukształtowanej ustawą z 8 grudnia 2017 r.
Ponadto analiza okoliczności powołania objętego testem sędziego na stanowisko sędziego Sądu Najwyższego nie nasuwała żadnych wątpliwości i w konsekwencji nie stwierdzono w okolicznościach jego powołania faktów tego rodzaju, które mogłyby podważać zaufanie do jego bezstronności i niezawisłości.
Sąd Najwyższy uznał za bezzasadną argumentację obrońcy oskarżonych polegającą na przyjęciu, że naruszenie standardu niezawisłości oraz bezstronności sędziego nastąpiło poprzez wyznaczenie sędziego do orzekania w Izbie Odpowiedzialności Zawodowej. W chwili jego powoływania na stanowisko sędziego Sądu Najwyższego nie funkcjonowała Izba Odpowiedzialności Zawodowej (utworzona na podstawie ustawy z dnia 9 czerwca 2022 r. o zmianie ustawy o Sądzie Najwyższym oraz niektórych innych ustaw), wobec czego trudno przypuszczać, aby czynności w procedurze nominacyjnej w 2019 i 2020 r. były dokonywane ze z góry powziętym zamysłem wyznaczenia badanego sędziego do orzekania we wskazanej Izbie. Dodatkowo istotny jest fakt, że sędzia nie ma wpływu na wyznaczenie go do orzekania w Izbie Odpowiedzialności Zawodowej.
Zauważono również, że skorzystanie z przewidzianej w art. 11a ust. 2 pkt 2 ustawy o Krajowej Radzie Sądownictwa możliwości zgłoszenia kandydata na członka Rady nie może być podstawą jakiegokolwiek zarzutu w stosunku do sędziego, w tym nie może być podstawą przyjęcia, że godzi to w jego niezawisłość i bezstronność.
Wbrew wywodom zawartym we wniosku również w okolicznościach faktycznych będących przedmiotem oceny w sprawie rozpoznawanej w Izbie Karnej, Sąd Najwyższy nie dopatrzył się takich aspektów, które mogłyby podawać w wątpliwość niezależność i bezstronność badanego sędziego.
Z podanych przyczyn, na podstawie art. 29 § 17 ustawy o Sądzie Najwyższym, oddalono wniosek jako bezzasadny.