Na posiedzeniu w dniu 11 maja 2023 r. w sprawie o sygn. akt II CNPP 8/22 Sąd Najwyższy, rozpoznając skargę o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego wyroku Sądu Okręgowego w Kielcach z 20 września 2019 r., postanowił przedstawić Trybunałowi Konstytucyjnemu pytanie prawne dotyczące wątpliwości dotyczące konstytucyjności art. 87 § 1 zdanie drugie ustawy z dnia 8 grudnia 2017 r. o Sądzie Najwyższym.
Przepis ten stanowi, że skład siedmiu sędziów może postanowić o nadaniu mocy zasady prawnej uchwale przez ten skład podjętej. W konsekwencji taka uchwała mająca moc zasady prawnej wiąże wszystkie składy Sądu Najwyższego w tym znaczeniu, iż odstąpienie przez jakikolwiek skład tego Sądu od poglądu prawnego wyrażonego w tej uchwale przez wymaga uruchomienia procedury przewidzianej w art. 88 ustawy o Sądzie Najwyższym.
Zgodnie bowiem z § 1 art. 88 ustawy, jeżeli jakikolwiek skład Sądu Najwyższego zamierza odstąpić od zasady prawnej, obowiązany jest przedstawić powstałe zagadnienie prawne do rozstrzygnięcia składowi całej Izby Sądu Najwyższego.
W ocenie Sądu Najwyższego art. 87 § 1 zdanie drugie ustawy o Sądzie Najwyższym budzi wątpliwości konstytucyjne z uwagi na nakaz związania sędziego Konstytucją RP i ustawami (art. 178 ustawy zasadniczej), moc powszechnie obowiązującą orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego (art. 190 ust. 1 Konstytucji RP), konstytucyjny system źródeł prawa i jego hierarchię (art. 8, 87 ust. 1, 91 ust. 1 i 2 Konstytucji RP), a także ustrojowe usytuowanie Sądu Najwyższego (art. 183 ust. 1 Konstytucji RP).
Uzasadnienie pytania prawnego zostanie opublikowane po jego sporządzeniu.
Postanowienie SN z dnia 11 maja 2023 r. (sygn. akt II CNPP 8/22)