W związku z poprawkami zgłoszonymi podczas pierwszego czytania poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o Sądzie Najwyższym oraz niektórych innych ustaw (druk nr 2480), zawartymi w druku sejmowym 2526, Sąd Najwyższy przedłożył w dniu dzisiejszym (10.05) uzupełniającą opinię do tego projektu.
W opinii na wstępie zauważono, że wniesione poprawki nadal nie uwzględniają podstawowych kwestii, które są przedmiotem zaleceń Komisji Europejskiej (UE) 2018/103 z dnia 20 grudnia 2017 r. w sprawie praworządności w Polsce uzupełniających zalecenia (UE) 2016/1374, UE 2017/146 i UE 2017/1520.
W noweli w ogóle nie normuje się sytuacji sędziów Sądu Najwyższego, którzy do dnia 3 maja 2018 r. nie złożyli oświadczeń na podstawie art. 111 § 1 ustawy o SN, nie usuwa się również wątpliwości dotyczących Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego, mimo że jego kadencja jest chroniona konstytucyjnie i żadna regulacja ustawowa kadencji tej zmienić nie może.
Sąd Najwyższy zauważa także, że włączenie Krajowej Rady Sądownictwa w proces wyrażania zgody na dalsze zajmowanie stanowiska sędziego Sądu Najwyższego nie zmienia nic w kontekście powyższych zaleceń Komisji Europejskiej, jak i faktu, że ostatecznie decyzję w tej sprawie podejmuje Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej.
W opinii raz jeszcze podkreślono, że w zakresie skargi nadzwyczajnej wcale nie dochodzi do zawężenia przesłanek jej wnoszenia, jak uzasadniają projektodawcy, ale wręcz do zwiększenia zakresu uznania sądu badającego tę skargę w zakresie oceny, czy przesłanki jej dopuszczalności zostały spełnione.
W końcu, na marginesie zauważyć należy, że kolejna zmiana procedury przedłużania okresu zajmowania stanowiska sędziego po ukończeniu 65. roku życia w sytuacji, gdy nie zostały rozpatrzone złożone dotychczas oświadczenia w tym przedmiocie, stanowi naruszenie zasady zaufania do państwa i stanowionego przez nie prawa, wywodzonej z przewidzianej w art. 2 Konstytucji RP zasady demokratycznego państwa prawnego (tej samej, której urzeczywistnienie ma stanowić przesłankę dopuszczalności skargi nadzwyczajnej).
Jest ono tym bardziej widoczne, że część sędziów Sądu Najwyższego nie złożyła oświadczeń, o których mowa w art. 111 § 1 ustawy o SN z powodu negatywnej oceny zgodności z Konstytucją RP procedury przewidzianej w tym przepisie. Braku takich oświadczeń nie można jednak utożsamiać z brakiem chęci dalszego orzekania.
Opinia uzupełniająca do poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o Sądzie Najwyższym oraz niektórych innych ustaw (druki sejmowe nr 2480 i 2526)