Wyrokiem z 27 listopada br. Trybunał Konstytucyjny stwierdził niezgodność całości rozporządzenia Ministra Edukacji z dnia 26 lipca 2024 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie warunków i sposobu organizowania nauki religii w publicznych przedszkolach i szkołach z przepisami ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty w związku z art. 92 ust. 1 w związku z art. 25 ust. 3 w związku z art. 2 i art. 7 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.
Powyższe orzeczenie zapadło na
wniosek Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego z 26 sierpnia 2024 r., któremu towarzyszył wniosek o zabezpieczenie polegające na zawieszeniu stosowania zaskarżanego rozporządzenia. Wniosek w szczególności dotyczył organizowania nauki religii w grupach międzyoddziałowych lub międzyklasowych obejmujących dzieci z różnych poziomów nauczania.
Działania Pierwszego Prezesa SN zostały podjęte w odpowiedzi na petycje Prezydium Konferencji Episkopatu Polski oraz kościołów zrzeszonych w Polskiej Radzie Ekumenicznej. Podmioty te zarzucały rozporządzeniu naruszenie konstytucyjnej zasady poszanowania autonomii związków wyznaniowych, a także określone w Konstytucji zasady regulowania relacji państwa z Kościołem katolickim. Zarzucono ponadto przyjętym przepisom naruszenie konstytucyjnie gwarantowanego prawa rodziców do określania kierunków wychowania i nauczania moralnego i religijnego.
Trybunał Konstytucyjny stwierdził niezgodność całości rozporządzenia Ministra Edukacji z dnia 26 lipca 2024 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie warunków i sposobu organizowania nauki religii w publicznych przedszkolach i szkołach z przepisami ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty w związku z art. 92 ust. 1 w związku z art. 25 ust. 3 w związku z art. 2 i art. 7 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Trybunał uznał tym samym, że już sam nieprawidłowy tryb wydania rozporządzenia przesądza o tym, że jego postanowienia nie mogą stanowić norm powszechnie obowiązujących w Rzeczypospolitej Polskiej i z tego powodu umorzył postępowanie w pozostałym zakresie.
Wyrok z 27 listopada br. jest ostateczny. Stanowi on już trzecie rozstrzygnięcie Trybunału Konstytucyjnego w postępowaniu na wniosek Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego złożony w trakcie kadencji dr hab. Małgorzaty Manowskiej, zaś pięć kolejnych spraw oczekuje na rozpoznanie.
Podstawą do wnoszenia przez Pierwszego Prezesa SN do Trybunału Konstytucyjnego o zbadanie zgodności przepisów prawa z Konstytucją, ratyfikowanymi umowami międzynarodowymi i ustawami (oraz w innych sprawach wymienionych w art. 188 Konstytucji) jest art. 191 ust. 1 pkt. Konstytucji RP.
Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 27 listopada 2024 r. (sygn. akt U 10/24)