Informacja o podmiotach właściwych do przyjmowania pism procesowych dotyczących wszczęcia postępowania dyscyplinarnego
Z uwagi na wpływ dużej ilości błędnie skierowanych do rozpoznania pism, Izba Odpowiedzialaności Zawodowej Sądu Najwyższego informuje, że nie jest właściwa i uprawniona do prowadzenia czynności wyjaśniających, a także wszczynania postępowań dyscyplinarnych. Rozpoznanie wniosku o podjęcie czynności w postępowaniu dyscyplinarnym i wszczęcie postępowania dyscyplinarnego nie leży więc w kompetencji Izby Odpowiedzialności Zawodowej Sądu Najwyższego. Pismo zawierające takie żądania powinno być skierowane do właściwego organu.
Właściwymi organami, do których powinny być wnoszone pisma z żądaniem przeprowadzenia postępowania wyjaśniającego i wszczęcia postępowania dyscyplinarnego są:
1. w sprawach sędziów Sądu Najwyższego – Rzecznik Dyscyplinarny Sądu Najwyższego (art. 76 ustawy z dnia 8 grudnia 2017 roku o Sądzie Najwyższym);
2. w sprawach sędziów sądów powszechnych – Rzecznik Dyscyplinarny Sędziów Sądów Powszechnych bądź jego zastępcy ze względu na miejsce pełnienia obowiązków służbowych przez sędziego, którego sprawa dotyczy (art. 112 ustawy z dnia 27 lipca 2001 roku Prawo o ustroju sądów powszechnych) i tak:
- w stosunku do sędziów sądów apelacyjnych oraz prezesów i wiceprezesów sądów apelacyjnych i sądów okręgowych – Rzecznik Dyscyplinarny Sędziów Sądów Powszechnych oraz Zastępcy Rzecznika Dyscyplinarnego Sędziów Sądów Powszechnych;
- w stosunku do pozostałych sędziów sądów okręgowych, a także prezesów oraz wiceprezesów sądów rejonowych – Zastępca Rzecznika Dyscyplinarnego Sędziów Sądów Powszechnych działający przy sądzie apelacyjnym;
- w stosunku do pozostałych sędziów sądów rejonowych oraz asesorów sądowych – Zastępca Rzecznika Dyscyplinarnego Sędziów Sądów Powszechnych działający przy sądzie okręgowym;
3. w sprawach sędziów wojskowych (art. 40 § 1 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 roku Prawo o ustroju sądów wojskowych):
- w stosunku do sędziów wojskowych sądów okręgowych, a także prezesów oraz zastępców prezesów wojskowych sądów garnizonowych – Rzecznik Dyscyplinarny Sędziów Sądów Wojskowych;
- w stosunku do pozostałych sędziów wojskowych – Zastępca Rzecznika Dyscyplinarnego Sędziów Sądów Wojskowych;
4. w sprawach prokuratorów właściwy przełożony dyscyplinarny (art. 144 ustawy z dnia 28 stycznia 2016 roku Prawo o prokuraturze):
- Prokurator Generalny w stosunku do prokuratorów powszechnych jednostek organizacyjnych prokuratury;
- prokurator regionalny w stosunku do prokuratorów prokuratury regionalnej, prokuratorów prokuratur okręgowych i prokuratur rejonowych na obszarze działania prokuratury regionalnej;
- prokurator okręgowy w stosunku do prokuratorów prokuratury okręgowej i prokuratorów prokuratur rejonowych na obszarze działania prokuratury okręgowej;
5. w sprawach prokuratorów Instytutu Pamięci Narodowej - Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu (art. 51 ust. 4 i art. 52g ust. 1 ustawy z dnia 18 grudnia 1998 roku o Instytucie Pamięci Narodowej - Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu):
- Dyrektor Głównej Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu w stosunku do prokuratorów Głównej Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu i oddziałowych komisji ścigania zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu;
- Dyrektor Biura Lustracyjnego w stosunku do prokuratorów Biura Lustracyjnego oraz prokuratorów oddziałowych biur lustracyjnych;
6. w sprawach adwokatów (art. 93 w zw. z art. 91 ustawy z dnia 26 maja 1982 roku Prawo o adwokaturze):
- w stosunku do członków Naczelnej Rady Adwokackiej oraz członków okręgowych rad adwokackich – Rzecznik Dyscyplinarny Adwokatury;
- w stosunku do innych adwokatów – Rzecznik Dyscyplinarny Izby Adwokackiej właściwy ze względu na przynależność adwokata do konkretnej izby;
7. w sprawach radców prawnych (art. 54 ust. 1 w zw. z art. 68 ust. 2 w zw. z art. 681 ust. 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982 roku o radcach prawnych) – Rzecznik Dyscyplinarny Okręgowej Izby Radców Prawnych właściwy ze względu na przynależność radcy prawnego do konkretnej izby;
8. w sprawach notariuszy (art. 58 ustawy z dnia 14 lutego 1991 roku Prawo o notariacie) – Minister Sprawiedliwości oraz rada izby notarialnej właściwa ze względu na przynależność notariusza;
9. w sprawach komorników (art. 228 ust. 1 ustawy z dnia 22 marca 2018 roku o komornikach sądowych) – Minister Sprawiedliwości, prezes właściwego sądu apelacyjnego, prezes właściwego sądu okręgowego, prezes właściwego sądu rejonowego, sędzia wizytator, organ samorządu komorniczego oraz komornik wizytator, właściwi ze względu na siedzibę komornika;
10. w sprawach lekarzy weterynarii (art. 33 i 44 ustawy z dnia 21 grudnia 1990 r. o zawodzie lekarza weterynarii i izbach lekarsko-weterynaryjnych) – Krajowy Rzecznik Odpowiedzialności Zawodowej lub okręgowy rzecznik odpowiedzialności zawodowej;
11. w sprawach farmaceutów (art. 33 i 44 ustawy z dnia 19 kwietnia 1991 r. o izbach aptekarskich) Naczelny Rzecznika Odpowiedzialności Zawodowej lub okręgowy rzecznik odpowiedzialności zawodowej;
12. w sprawach diagnostów laboratoryjnych (art. 90 ust. 1 ustawy z dnia 15 września 2022 r. o medycynie laboratoryjnej) – Rzecznik Odpowiedzialności Zawodowej;
13. w sprawach lekarzy i lekarzy dentystów (art. 65 i 66 ustawy z dnia 2 grudnia 2009 r. o izbach lekarskich) – Naczelny Rzecznik Odpowiedzialności Zawodowej lub właściwy okręgowy rzecznik odpowiedzialności zawodowej;
14. w sprawach pielęgniarek i położnych (art. 26 i 35 ustawy z dnia 1 lipca 2011 r. o samorządzie pielęgniarek i położnych) – Naczelny Rzecznik Odpowiedzialności Zawodowej oraz właściwy okręgowy rzecznik odpowiedzialności zawodowej;
15. w sprawach fizjoterapeutów (art. 81 ustawy z dnia 25 września 2015 r. o zawodzie fizjoterapeuty) – Rzecznik Dyscyplinarny;
16. w sprawach rzeczników patentowych (art. 53 ust. 3 ustawy z dnia 11 kwietnia 2001 r. o rzecznikach patentowych) – Rzecznik Dyscyplinarny.
Pisma procesowe, w których treści wskazane są zarzuty dyscyplinarne, powinny być kierowane do właściwego organu, tak jak wyszczególniono powyżej. Organem takim nie jest zaś Izba Odpowiedzialności Zawodowej Sądu Najwyższego.
Informujemy również, że każde pismo procesowe, zgodnie z treścią art. 119 § 1 Kodeksu postępowania karnego, powinno zawierać:
- oznaczenie organu, do którego jest skierowane, oraz sprawy, której dotyczy;
- oznaczenie oraz adres wnoszącego pismo;
- treść wniosku lub oświadczenia, w miarę potrzeby z uzasadnieniem;
- datę i podpis składającego pismo.
Przepisy te mają również zastosowanie w postępowaniach dyscyplinarnych, gdzie stosowany jest odpowiednio Kodeks postępowania karnego. Pismo procesowe, w którym zawarte jest żądanie wszczęcia postępowania dyscyplinarnego, wywołać może skutki prawne w przypadku nadesłania go w formie pisemnej, na której zamieszczony jest autentyczny podpis autora pisma. Dokumenty przesłane w formie elektronicznej, nawet z podpisem elektronicznym, wiadomości e-mail, jak również skany dokumentów nie spełniają tego wymogu, nie można uznać, że zawierają podpis składającego pismo, nie wywołują żadnych skutków prawnych, w związku z czym nie jest im nadawany żaden bieg (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 26 marca 2009 roku, sygn. akt I KZP 39/08, OSNKW 2009 r., z. 5, poz. 36).