Najnowsze orzeczenia

Kryteria filtrowania

Zakres:: Izba Pracy i Ubezpieczeń Społecznych zmień na inny zakres
Rocznik:: 2023 zmień na inny rocznik

Zawiera również pytania prawne rozpatrywane przez Izbę Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych do dnia 3 kwietnia 2018 r.

III UZP 6/23

Skład 7 sędziów

Data orzeczenia: 29 listopada 2023 r.

Czy osoby zatrudnione w warunkach zagrożenia, które występują w razie przekroczenia najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy, wyposażone w indywidualne środki ochrony od ryzyka spowodowanego czynnikami fizycznymi powodującymi te zagrożenia są wliczane do zatrudnionych w warunkach zagrożenia, liczba których stanowi podstawę ustalenia kategorii ryzyka dla grupy działalności w zależności od ryzyka określonego wskaźnikami częstości w rozumieniu art. 30 ust. 2 pkt 4 i art. 31 ust. 3 pkt 3 ustawy z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (jednolity tekst: Dz. U. z 2022 r., poz. 2189 ze zm.) oraz § 4 i 5 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29 listopada 2002 r. w sprawie różnicowania stopy procentowej składki na ubezpieczenie społeczne z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych w zależności od zagrożeń zawodowych i ich skutków (jednolity tekst: Dz. U. z 2022, po. 740)?

Uchwała składu 7 sędziów Sądu Najwyższego z dnia 29 listopada 2023 r.

Wskaźnik częstości zatrudnionych w warunkach zagrożenia, stosowany przy obliczaniu stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe zgodnie z art. 28 ust. 2, art. 30 ust. 1 i ust. 2 pkt 4 oraz art. 31 ust. 3 pkt 3 ustawy z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (jednolity tekst: Dz.U. z 2022 r. poz. 2189 ze zm.) w związku z § 4 i 5 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29 listopada 2002 r. w sprawie różnicowania stopy procentowej składki na ubezpieczenie społeczne z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych w zależności od zagrożeń zawodowych i ich skutków (jednolity tekst: Dz.U. z 2022, poz. 740) jest ustalany z uwzględnieniem osób wyposażonych w środki ochrony indywidualnej.

szczegóły dla sygnatury III UZP 6/23...
III UZP 3/23

Skład 7 sędziów

Data orzeczenia: 29 listopada 2023 r.

Czy organ rentowy w przypadku podjęcia pozarolniczej działalności przez ubezpieczonego, nie negując tytułu podlegania ubezpieczeniom społecznym, jest uprawniony do weryfikacji podstawy wymiaru składek na te ubezpieczenia w sytuacji, gdy w początkowym okresie prowadzenia tej działalności ubezpieczony deklaruje podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, której wysokość nie ma odzwierciedlenia w przychodach, zaś w kolejnych miesiącach realizuje się ryzyko socjalne, którego wystąpienie było pewne w momencie rozpoczęcia działalności gospodarczej (art. 6 ust. 1 pkt 5 w związku z art. 83 ust. 1 pkt 1 i 3 w związku z art. 41 ust. 12 i 13, art. 68 ust. 1 oraz art. 86 ust. 1 i 2 w związku z art. 2a ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, jednolity tekst: Dz. U. z 2022 r. poz. 1009)?
Postanowienie SN z dnia 9 lutego 2023 r. z uzasadnieniem (sygn. akt III USKP 22/22)

Uchwała składu 7 sędziów Sądu Najwyższego z dnia 29 listopada 2023 r.

Organ rentowy w przypadku podjęcia pozarolniczej działalności przez ubezpieczonego, nie negując tytułu podlegania ubezpieczeniom społecznym, jest uprawniony do weryfikacji podstawy wymiaru składek na te ubezpieczenia w sytuacji, gdy w początkowym okresie prowadzenia tej działalności ubezpieczony deklaruje podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, której wysokość nie ma odzwierciedlenia w przychodach (art. 6 ust. 1 pkt 5 w związku z art. 83 ust. 1 pkt 1 i 3 w związku z art. 41 ust. 12 i 13, art. 68 ust. 1 oraz art. 86 ust. 1 i 2 w związku z art. 2a ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, jednolity tekst: Dz. U. z 2023 r., poz. 1230 ze zm.).

Sąd Najwyższy postanowił nadać uchwale moc zasady prawnej

szczegóły dla sygnatury III UZP 3/23...
III PZP 5/22

Skład 3 sędziów

Data orzeczenia: 12 października 2023 r.

Czy na podstawie art. 97 § 2 kodeksu pracy w zw. z § 2 ust. 1 pkt 15 rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 30 grudnia 2016 r. w sprawie świadectwa pracy (tekst jedn. w Dz. U. z 2020 r. poz. 1862) w ust. 6 pkt 11 świadectwa pracy należy podać informację o okresie wykonywania pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, świadczonej po dniu 31 grudnia 2008 r., o której mowa w ustawie z dnia 19 grudnia 2008 r. o emeryturach pomostowych (tekst jedn. w Dz. U. z 2022 r. poz. 1340), czy też - zgodnie z dyrektywami Sposobu wypełniania świadectwa pracy, umieszczonymi w załączniku do rozporządzenia - pracodawca może wskazać w świadectwie pracy jedynie okres zatrudnienia pracownika przypadający do dnia 31 grudnia 2008 r., przy wykonywaniu prac, o których mowa w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. poz. 43, ze zm.).

Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 12 października 2023 r.

Pracodawca nie ma obowiązku podania w świadectwie pracy informacji o wykonywaniu przez pracownika pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze świadczonej po dniu 31 grudnia 2008 r. (art. 97 § 2 i 4 k.p. oraz § 2 ust. 1 pkt 15 rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 30 grudnia 2016 r. w sprawie świadectwa pracy, jednolity tekst: Dz. U. z 2020 r., poz. 1862 ze zm.).

szczegóły dla sygnatury III PZP 5/22...
III PZP 1/23

Skład 3 sędziów

Data orzeczenia: 24 sierpnia 2023 r.

Czy do odszkodowania dochodzącego z tytułu naruszenia zasady równego traktowania art.11²k.p.) zanajdują zastosowanie przepisy Rozdziału IIa Działu I Kodeksu pracy (w szczególności art.18^3d k.p.)?

Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 24 sierpnia 2023 r.

Przepis art. 18^3d k.p. ma zastosowanie do odszkodowania za naruszenie zasady równego traktowania (art. 11² k.p.).

szczegóły dla sygnatury III PZP 1/23...
III UZP 1/23

Skład 3 sędziów

Data orzeczenia: 18 lipca 2023 r.

Czy pobieranie emerytury z art. 24 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (j.t. Dz. U. z 2021 r., poz. 291) wyłącza możliwość nabycia przez byłego pracownika kolejowego prawa do deputatu węglowego w formie ekwiwalentu pieniężnego, o którym mowa w art. 74 ustawy z dnia 8 września 2000 r. o komercjalizacji, restrukturyzacji i prywatyzacji przedsiębiorstwa państwowego "Polskie Koleje Państwowe" (j.t. z 2021 r., poz. 146) z uwagi na okoliczność, że przesłanką ustalenia prawa do tej emerytury jest wyłącznie osiągnięcie przez ubezpieczonego wieku emerytalnego?

Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 18 lipca 2023 r.

Osobie pobierającej emeryturę z art. 24 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (jednolity tekst: Dz. U. z 2023 r., poz. 1251) nie przysługuje prawo do deputatu węglowego w formie ekwiwalentu pieniężnego, o którym mowa w art. 74 ustawy z dnia 8 września 2000 r. o komercjalizacji, restrukturyzacji i prywatyzacji przedsiębiorstwa państwowego "Polskie Koleje Państwowe" (jednolity tekst: Dz. U. z 2021 r., poz. 146).

szczegóły dla sygnatury III UZP 1/23...
III UZP 5/23

Skład 3 sędziów

Data orzeczenia: 21 czerwca 2023 r.

Czy uchylenie przez sąd pierwszej instancji zaskarżonej decyzji organu rentowego oraz przekazanie sprawy organowi rentowemu do ponownego rozpoznania na podstawie art. 477 (14) § 2 (1) k.p.c. następuje w postaci wyroku,
a w razie pozytywnej odpowiedzi na powyższe pytanie:
Czy w przypadku uchylenia przez sąd pierwszej instancji zaskarżonej decyzji organu rentowego i przekazania sprawy organowi rentowemu do ponownego rozpoznnia na podstawie art. 477 (14) § 2 (1) k.p.c. w sprawie, w której zaskarżona decyzja nie dotyczy przedmiotu wymienionego w hipotezie tego przepisu, sąd drugiej instancji (stwierdzając wystąpienie stanu określonego hipotezą art. 386 § 4 k.p.c.) uchyla zaskarżony wyrok i poprzedzającą go decyzję organu rentowego oraz przekazuje sprawę do ponownego rozpoznania bezpośrednio organu rentowemu na podstawie art. 477 (14a) k.p.c.

Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 21 czerwca 2023 r.

1. Uchylenie przez sąd pierwszej instancji zaskarżonej decyzji organu rentowego oraz przekazanie sprawy temu organowi do ponownego rozpoznania na podstawie art. 477¹⁴ § 2¹ k.p.c. następuje wyrokiem.
2. Uchylenie przez sąd pierwszej instancji zaskarżonej decyzji organu rentowego i przekazanie sprawy temu organowi do ponownego rozpoznania z naruszeniem art. 477¹⁴ § 2¹ k.p.c. samodzielnie nie uzasadnia uchylenia zaskarżonego apelacją wyroku sądu pierwszej instancji i poprzedzającej go decyzji organu rentowego oraz przekazania sprawy do ponownego rozpoznania bezpośrednio organowi rentowemu na podstawie art. 477^14a k.p.c. Możliwość zastosowania art. 477^14a k.p.c. powinna być ograniczona do sytuacji wyjątkowych, gdy oprócz przesłanek z art. 386 § 2 lub § 4 k.p.c. wystąpiły takie wady decyzji organu rentowego, że nie było możliwe ich naprawienie w postępowaniu sądowym.
Uchwała 7 sędziów SN z dnia 21 czerwca 2023 r. (sygn. akt III UZP 5/23)

szczegóły dla sygnatury III UZP 5/23...
III UZP 4/23

Skład 7 sędziów

Data orzeczenia: 14 czerwca 2023 r.

1. Czy "praca (na stanowiskach dozoru ruchu oraz kierownictwa ruchu kopalń) w kopalni węgla brunatnego", ujeta w art. 50c ust. 1 pkt 5 ustawy o emeryturach i rentach z FUS jest tożsama z "pracą na odkrywce w kopalni węgla brunatnego" w rozumieniu art. 50c ust. 1 pkt 5 tej ustawy?
2. Czy praca na stanowiskach dozoru ruchu oraz kierownictwa ruchu kopalń w rozumieniu art. 50c ust. 1 pkt 5 ustawy emerytalnej - zarówno podziemnych jak i odkrywkowych - wymaga obecności pod ziemią lub na odkrywce przynajmniej w połowie wymiaru czasu pracy?

Dnia 14 czerwca 2023 r. Sąd Najwyższy postanowił odmówić podjęcia uchwały

szczegóły dla sygnatury III UZP 4/23...
III UZP 2/23

Skład 3 sędziów

Data orzeczenia: 6 czerwca 2023 r.

Czy ubezpieczonemu, urodzonemu przed dniem 01 stycznia 1949 r., który pozostawał w zawodowej służbie wojskowej przed dniem 02 stycznia 1999 r. i pobiera emeryruyrę z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych przysługującą z tytułu okresów składkowych i nieskładkowych poprzedzających służbę wojskową, jak i przypadających po zakończeniu tej służby, może być wyplacana jednocześnie emerytura wojskowa, na której wysokość ustaloną na podstawie ustawy z dnia 10 grudnia 1993 r. o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych oraz ich rodzin, wpływa wyłącznie wysługa emerytalna związana z okresami pozostawania w służbie wojskowej (art. 7 ustawy z dnia 10 grudnia 1993 r. o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych oraz ich rodzin w związku z art. 95 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych)?

Dnia 6 czerwca 2023 r. Sąd Najwyższy postanowił odmówić podjęcia uchwały

szczegóły dla sygnatury III UZP 2/23...
III UZP 8/22

Skład 3 sędziów

Data orzeczenia: 27 kwietnia 2023 r.

Czy na podstawie § 15 ust. 2 i 3 rozporządzenia Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 15 lipca 2003 r. w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności (tekst jedn. w Dz. U. z 2021 r. poz. 857) albo art. 154 § 1 kodeksu postępowania administracyjnego Powiatowy lub Wojewódzki Zespół do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności - w razie stwierdzenia, że stan zdrowia wnioskodawcy uległ poprawie albo nie uległ zmianie, natomiast zmieniła się ocena Zespołu co do stopnia niepełnosprawności, okresu jego trwania, symboli przyczyn niepełnosprawności bądź też wskazań dotyczących ulg lub uprawnień - może dokonać zmiany wydanego wcześniej i nadal obowiązującego ostatecznego orzeczenia na niekorzyść osoby zainteresowanej, czy też powinien w tym zakresie odmówić wydania orzeczenia o stopniu niepełnosprawności.

Dnia 27 kwietnia 2023 r. Sąd Najwyższy postanowił odmówić podjęcia uchwały

szczegóły dla sygnatury III UZP 8/22...
III PZP 6/22

Skład 7 sędziów

Data orzeczenia: 26 kwietnia 2023 r.

a) Czy sąd w składzie 1-osobowym wynikającym z epizodycznych regulacji art. 15zzs¹ ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 2 marca 2020 roku o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz. U. 2021, poz. 1090) jest „sądem ustanowionym ustawą" w rozumieniu art. 6 ust. 1 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka?
b) W wypadku udzielenia odpowiedzi negatywnej na pytanie a), tj. uznania, że Sąd w składzie 1-osobowym nie jest „Sądem ustanowionym ustawą" w rozumieniu art. 6 ust. 1 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka czy zasadnym jest pomijanie w/w regulacji na podstawie art. 91 ust. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej i ukształtowanie składu Sądu w postępowaniu zażaleniowym na podstawie przepisów kodeksu postępowania cywilnego, a zatem w niniejszej sprawie w oparciu o art. 767⁴ § 1¹ k.p.c. (skład 3-osobowy)?
Postanowienie SN z dnia 14 grudnia 2022 r. z uzasadnieniem (sygn. akt III PZP 4/22)

Uchwała składu 7 sędziów Sądu Najwyższego z dnia 26 kwietnia 2023 r.

Rozpoznanie sprawy cywilnej przez sąd drugiej instancji w składzie jednego sędziego ukształtowanym na podstawie art. 15zzs¹ ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczegółowych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (jednolity tekst: Dz.U. z 2021 r., poz. 2095 ze zm.) ogranicza prawo do sprawiedliwego rozpatrzenia sprawy (art. 45 ust. 1 Konstytucji RP), ponieważ nie jest konieczne dla ochrony zdrowia publicznego (art. 2 i art. 31 ust. 3 Konstytucji RP) i prowadzi do nieważności postępowania (art. 379 pkt 4 k.p.c.) oraz postanowił nadać uchwale moc zasady prawnej i ustalił, że przyjęta w uchwale wykładnia prawa obowiązuje od dnia jej podjęcia.

Sąd Najwyższy postanowił nadać uchwale moc zasady prawnej

szczegóły dla sygnatury III PZP 6/22...
III UZP 6/22

Skład 3 sędziów

Data orzeczenia: 16 lutego 2023 r.

Czy pojęcie ryzyka określonego wskaźnikami częstości zatrudnionych w warunkach zagrożenia w rozumieniu art. 30 ust. 2 pkt 4 i art. 31 ust. 3 pkt 3 ustawy z 30 października 2002 roku o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (tj. Dz.U. z 2019 roku poz. 1205 ze zm.) winno być określane z uwzględnieniem skutków używania indywidualnych środków ochrony od ryzyka spowodowanego czynnikami fizycznymi powodującymi to zagrożenie?

Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 16 lutego 2023 r.

Wskaźnik częstości zatrudnionych w warunkach zagrożenia, stosowany przy obliczaniu stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe zgodnie z art. 28 ust. 2, art. 30 ust. 1 i ust. 2 pkt 4 w związku z art. 31 ust. 3 pkt 3 ustawy z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (aktualnie jednolity tekst: Dz.U. z 2022 r. poz. 2189) określany jest również z uwzględnieniem wyposażenia pracowników w środki ochrony indywidualnej, eliminujące w całości zagrożenie wynikające z przekroczenia dopuszczalnych norm.

szczegóły dla sygnatury III UZP 6/22...

Roczniki: