Zagadnienia prawne

Wydrukuj stronę

Zagadnienia prawne

Przejdź do wyboru roczników aktualności

Kryteria filtrowania

Zakres:: Izba Pracy i Ubezpieczeń Społecznych zmień na inny zakres
Rocznik:: 2023 zmień na inny rocznik

III UZP 9/23

Skład 7 sędziów

Data wpływu: 14 listopada 2023 r.
Data orzeczenia: 9 kwietnia 2024 r.

Czy do lekarza podejmującego działalność gospodarczą wówczas, gdy wykonuje ją na rzecz byłego pracodawcy, u którego był zatrudniony na podstawie umowy o pracę jako lekarz stażysta, mają zastosowanie art. 18a ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (jednolity tekst: Dz.U. z 2023 r., poz. 1230 ze zm.) oraz art. 18 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców (jednolity tekst: Dz.U. z 2023 r., poz. 221 ze zm.)?

Uchwała składu 7 sędziów Sądu Najwyższego z dnia 9 kwietnia 2024 r.

Przepisy art. 18a ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (jednolity tekst: Dz.U. z 2024 r., poz. 497) oraz art. 18 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców (jednolity tekst: Dz.U. z 2024 r., poz. 236) mają zastosowanie także w przypadku lekarza podejmującego działalność gospodarczą, gdy wykonuje ją na rzecz byłego pracodawcy, u którego był zatrudniony na podstawie umowy o pracę jako lekarz stażysta, zawartej na czas określony w celu przygotowania zawodowego, obejmującego realizację programu stażu podyplomowego - art. 15a ustawy z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty (jednolity tekst: Dz.U. z 2023 r., poz. 1516 ze zm.).

szczegóły dla sygnatury III UZP 9/23...
III UZP 8/23

Skład 3 sędziów

Data wpływu: 17 października 2023 r.
Data orzeczenia: 21 lutego 2024 r.

Czy wspólnik dwuosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością posiadający 99 procent udziałów zapewniających mu możliwość swobodnego kształtowania treści uchwał na zgromadzeniu wspólników i podejmowania decyzji dotyczących działalności spółki podlega ubezpieczeniom społecznym na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 5 w związku z art. 8 ust. 6 pkt 4 ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń spolecznych?

Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 21 lutego 2024 r.

Wspólnik dwuosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością posiadający 99 procent udziałów nie podlega ubezpieczeniom społecznym na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 5 w związku z art. 8 ust. 6 pkt 4 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (jednolity tekst: Dz. U. z 2023 r., poz. 1230).

szczegóły dla sygnatury III UZP 8/23...
III UZP 7/23

Skład 3 sędziów

Data wpływu: 2 sierpnia 2023 r.
Data orzeczenia: 13 marca 2024 r.

Czy w sytuacji, w której brak jest podstaw do złożenia wniosku o upadłość (nie stwierdzono niewypłacalności spółki) a pomimo tego dochodzi do powstania zaległości z tytułu niepłacenia przez spółkę składek na ubezpieczenie społeczne, zdrowotne, Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, zastosowanie będzie mieć art. 116 § 1 pkt 1b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja Podatkowa (Dz.U. 2022.2651 tj. z dnia 2022.12.16) w zw. z art. 31 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych 2022.1009. t.j. z dnia 2022.05.13) zwalniający z odpowiedzialności członków zarządu za zobowiązania finansowe spółki w zwiazku z niezgłoszeniem wniosku o ogłoszenie upadłości bez swojej winy?

Dnia 13 marca 2024 r. Sąd Najwyższy postanowił odmówić podjęcia uchwały

szczegóły dla sygnatury III UZP 7/23...
III UZP 6/23

Skład 7 sędziów

Data wpływu: 6 lipca 2023 r.
Data orzeczenia: 29 listopada 2023 r.

Czy osoby zatrudnione w warunkach zagrożenia, które występują w razie przekroczenia najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy, wyposażone w indywidualne środki ochrony od ryzyka spowodowanego czynnikami fizycznymi powodującymi te zagrożenia są wliczane do zatrudnionych w warunkach zagrożenia, liczba których stanowi podstawę ustalenia kategorii ryzyka dla grupy działalności w zależności od ryzyka określonego wskaźnikami częstości w rozumieniu art. 30 ust. 2 pkt 4 i art. 31 ust. 3 pkt 3 ustawy z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (jednolity tekst: Dz. U. z 2022 r., poz. 2189 ze zm.) oraz § 4 i 5 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29 listopada 2002 r. w sprawie różnicowania stopy procentowej składki na ubezpieczenie społeczne z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych w zależności od zagrożeń zawodowych i ich skutków (jednolity tekst: Dz. U. z 2022, po. 740)?

Uchwała składu 7 sędziów Sądu Najwyższego z dnia 29 listopada 2023 r.

Wskaźnik częstości zatrudnionych w warunkach zagrożenia, stosowany przy obliczaniu stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe zgodnie z art. 28 ust. 2, art. 30 ust. 1 i ust. 2 pkt 4 oraz art. 31 ust. 3 pkt 3 ustawy z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (jednolity tekst: Dz.U. z 2022 r. poz. 2189 ze zm.) w związku z § 4 i 5 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29 listopada 2002 r. w sprawie różnicowania stopy procentowej składki na ubezpieczenie społeczne z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych w zależności od zagrożeń zawodowych i ich skutków (jednolity tekst: Dz.U. z 2022, poz. 740) jest ustalany z uwzględnieniem osób wyposażonych w środki ochrony indywidualnej.

szczegóły dla sygnatury III UZP 6/23...
III PZP 3/23

Skład 3 sędziów

Data wpływu: 17 kwietnia 2023 r.
Data orzeczenia: 21 lutego 2024 r.

Czy jest "emerytem - byłym pracownikiem zakładu" w rozumieniu przepisu art. 2 pkt 5 ustawy z 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (t.j. z dnia 2022.04.28, Dz.U.2022.923) - emeryt, który jest byłym pracownikiem pozwanego, który uprzednio przeszedł na emeryturę z tego zakładu pracy (pozwanego) i nie zawieszając jej pobierania, podjął zatrudnienie w innym zakładzie, gdzie otrzymuje wynagrodzenie w wysokości nie powodującej zwieszenia wypłaty emerytury, a tym samym czy do "zerwania więzi" "emeryta - byłego pracownika" z zakładowym funduszem świadczeć socjalnych poprzedniego pracodawcy (poprzednich pracodawców) doniosłe pod względem prawnym znaczenie ma zawieszenie pobierania emrytury (ewentualnie inne zdarzenie skutkujące przerwaniem pobierania emerytury), czy - jedynie zatrudnienie u nowego pracodawcy nawet przy jednoczesnym nieprzerwanym pobieraniu emerytury od momentu jej przyznania?
Czy do "zerwania więzi" "emeryta - byłego pracownika" z zakładowym funduszem świadczeń socjalnych poprzedniego pracodawcy (poprzednich pracodawców) doniosłe pod względem prawnym znaczenie ma to, że aktualny pracodawca nie posiada zakładowego funduszu świadczeń socjalnych.

Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 21 lutego 2024 r.

Emeryt, który uprzednio przeszedł na emeryturę i podjął zatrudnienie u innego pracodawcy, gdzie otrzymuje wynagrodzenie w wysokości nie powodującej zawieszenia wypłaty emerytury, jest "emerytem - byłym pracownikiem" w rozumieniu art. 2 pkt 5 ustawy z 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2023 r. poz. 998).

szczegóły dla sygnatury III PZP 3/23...
III PZP 2/23

Skład 3 sędziów

Data wpływu: 17 marca 2023 r.
Data orzeczenia: 6 lutego 2024 r.

"Czy funkcjonariuszowi służby celnej, który zgodnie z art. 165 ust. 3 ustawy z dnia 16 listopada 2016 r. Przepisy wprowadzające ustawę o Krajowej Administracji Skarbowej (Dz.U. z 2016 r. ,poz. 1948) (dalej jako: pwKAS), stał się funkcjonariuszem Służby Celno - Skarbowej, pełniącym służbę w jednostkach Krajowej Administracji Skarbowej i który następnie przyjął propozycję, o jakiej mowa w art.165 ust.7 pwKAS, określającą nowe warunki zatrudnienia na podstawie umowy o pracę, stając się, zgodnie z art. 171 ust. 1 pwKAS, pracownikiem zatrudnionym w Krajowej Administracji Skarbowej na podstawie umowy o pracę, przysługuje - w związku z zakończeniem służby - per analogiam prawo do odprawy pieniężnej w oparciu o zawarte w powołanym akcie prawnym przepisy regulujące stany podobne - w tym wypadku art. 170 ust. 4 w zw. z ust. 1 pwKAS oraz w zw. z art. 163 ust. 4 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o Służbie Celnej? Czy też z powodu enumeratywnego wyliczenia zawartego w art. 170 ust. 1 pwKAS, wskazującego jakie sytuacje należy uznać za tożsame z likwidacją urzędu albo zniesienia jednostki administracyjnej, należy stwierdzić, że sytuacja wskazanych funkcjonariuszy jest inna aniżeli osób, którym nie zaproponowano propozycji dalszej służby (pracy) lub odmówili ich podjęcia i wobec powyższego a contrario odprawa pieniężna im nie przysługuje? Czy ewentualnie ww. funkcjonariuszowi przysługuje odprawa, o której mowa w art. 250 ust. 4 ustawy z dnia 16 listopada 2016r. o Krajowej Administracji Skarbowej (Dz.U. z 2016 r. ze zmianami), na zasadach i w wysokości określonych w ust.1 - 3 ww. przepisu?"

Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 6 lutego 2024 r.

Funkcjonariuszowi służby celnej, który zgodnie z art. 165 ust. 3 ustawy z dnia 16 listopada 2016 r. - Przepisy wprowadzające ustawę o Krajowej Administracji Skarbowej (Dz. U. z 2016 r., poz. 1948) stał się funkcjonariuszem Służby Celno-Skarbowej pełniącym służbę w jednostkach Krajowej Administracji Skarbowej i który następnie przyjął propozycję, o jakiej mowa w art. 165 ust. 7 tej ustawy, określającą nowe warunki zatrudnienia na podstawie umowy o pracę, stając się zgodnie z art. 171 ust. 1 wyżej wymienionej ustawy pracownikiem zatrudnionym w Krajowej Administracji Skarbowej na podstawie umowy o pracę, przysługuje - w związku z zakończeniem służby - prawo do odprawy pieniężnej (art. 163 ust. 4 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o Służbie Celnej, jednolity tekst: Dz. U. z 2016 r., poz.1799 ze zm., w związku ze stosowanym odpowiednio art. 170 ust. 1, 3 i 4 Przepisów wprowadzających ustawę o Krajowej Administracji Skarbowej).

szczegóły dla sygnatury III PZP 2/23...
III UZP 5/23

Skład 3 sędziów

Data wpływu: 8 marca 2023 r.
Data orzeczenia: 21 czerwca 2023 r.

Czy uchylenie przez sąd pierwszej instancji zaskarżonej decyzji organu rentowego oraz przekazanie sprawy organowi rentowemu do ponownego rozpoznania na podstawie art. 477 (14) § 2 (1) k.p.c. następuje w postaci wyroku,
a w razie pozytywnej odpowiedzi na powyższe pytanie:
Czy w przypadku uchylenia przez sąd pierwszej instancji zaskarżonej decyzji organu rentowego i przekazania sprawy organowi rentowemu do ponownego rozpoznnia na podstawie art. 477 (14) § 2 (1) k.p.c. w sprawie, w której zaskarżona decyzja nie dotyczy przedmiotu wymienionego w hipotezie tego przepisu, sąd drugiej instancji (stwierdzając wystąpienie stanu określonego hipotezą art. 386 § 4 k.p.c.) uchyla zaskarżony wyrok i poprzedzającą go decyzję organu rentowego oraz przekazuje sprawę do ponownego rozpoznania bezpośrednio organu rentowemu na podstawie art. 477 (14a) k.p.c.

Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 21 czerwca 2023 r.

1. Uchylenie przez sąd pierwszej instancji zaskarżonej decyzji organu rentowego oraz przekazanie sprawy temu organowi do ponownego rozpoznania na podstawie art. 477¹⁴ § 2¹ k.p.c. następuje wyrokiem.
2. Uchylenie przez sąd pierwszej instancji zaskarżonej decyzji organu rentowego i przekazanie sprawy temu organowi do ponownego rozpoznania z naruszeniem art. 477¹⁴ § 2¹ k.p.c. samodzielnie nie uzasadnia uchylenia zaskarżonego apelacją wyroku sądu pierwszej instancji i poprzedzającej go decyzji organu rentowego oraz przekazania sprawy do ponownego rozpoznania bezpośrednio organowi rentowemu na podstawie art. 477^14a k.p.c. Możliwość zastosowania art. 477^14a k.p.c. powinna być ograniczona do sytuacji wyjątkowych, gdy oprócz przesłanek z art. 386 § 2 lub § 4 k.p.c. wystąpiły takie wady decyzji organu rentowego, że nie było możliwe ich naprawienie w postępowaniu sądowym.
Uchwała 7 sędziów SN z dnia 21 czerwca 2023 r. (sygn. akt III UZP 5/23)

szczegóły dla sygnatury III UZP 5/23...
III PZP 1/23

Skład 3 sędziów

Data wpływu: 2 marca 2023 r.
Data orzeczenia: 24 sierpnia 2023 r.

Czy do odszkodowania dochodzącego z tytułu naruszenia zasady równego traktowania art.11²k.p.) zanajdują zastosowanie przepisy Rozdziału IIa Działu I Kodeksu pracy (w szczególności art.18^3d k.p.)?

Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 24 sierpnia 2023 r.

Przepis art. 18^3d k.p. ma zastosowanie do odszkodowania za naruszenie zasady równego traktowania (art. 11² k.p.).

szczegóły dla sygnatury III PZP 1/23...
III UZP 4/23

Skład 7 sędziów

Data wpływu: 22 lutego 2023 r.
Data orzeczenia: 14 czerwca 2023 r.

1. Czy "praca (na stanowiskach dozoru ruchu oraz kierownictwa ruchu kopalń) w kopalni węgla brunatnego", ujeta w art. 50c ust. 1 pkt 5 ustawy o emeryturach i rentach z FUS jest tożsama z "pracą na odkrywce w kopalni węgla brunatnego" w rozumieniu art. 50c ust. 1 pkt 5 tej ustawy?
2. Czy praca na stanowiskach dozoru ruchu oraz kierownictwa ruchu kopalń w rozumieniu art. 50c ust. 1 pkt 5 ustawy emerytalnej - zarówno podziemnych jak i odkrywkowych - wymaga obecności pod ziemią lub na odkrywce przynajmniej w połowie wymiaru czasu pracy?

Dnia 14 czerwca 2023 r. Sąd Najwyższy postanowił odmówić podjęcia uchwały

szczegóły dla sygnatury III UZP 4/23...
III UZP 3/23

Skład 7 sędziów

Data wpływu: 9 lutego 2023 r.
Data orzeczenia: 29 listopada 2023 r.

Czy organ rentowy w przypadku podjęcia pozarolniczej działalności przez ubezpieczonego, nie negując tytułu podlegania ubezpieczeniom społecznym, jest uprawniony do weryfikacji podstawy wymiaru składek na te ubezpieczenia w sytuacji, gdy w początkowym okresie prowadzenia tej działalności ubezpieczony deklaruje podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, której wysokość nie ma odzwierciedlenia w przychodach, zaś w kolejnych miesiącach realizuje się ryzyko socjalne, którego wystąpienie było pewne w momencie rozpoczęcia działalności gospodarczej (art. 6 ust. 1 pkt 5 w związku z art. 83 ust. 1 pkt 1 i 3 w związku z art. 41 ust. 12 i 13, art. 68 ust. 1 oraz art. 86 ust. 1 i 2 w związku z art. 2a ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, jednolity tekst: Dz. U. z 2022 r. poz. 1009)?
Postanowienie SN z dnia 9 lutego 2023 r. z uzasadnieniem (sygn. akt III USKP 22/22)

Uchwała składu 7 sędziów Sądu Najwyższego z dnia 29 listopada 2023 r.

Organ rentowy w przypadku podjęcia pozarolniczej działalności przez ubezpieczonego, nie negując tytułu podlegania ubezpieczeniom społecznym, jest uprawniony do weryfikacji podstawy wymiaru składek na te ubezpieczenia w sytuacji, gdy w początkowym okresie prowadzenia tej działalności ubezpieczony deklaruje podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, której wysokość nie ma odzwierciedlenia w przychodach (art. 6 ust. 1 pkt 5 w związku z art. 83 ust. 1 pkt 1 i 3 w związku z art. 41 ust. 12 i 13, art. 68 ust. 1 oraz art. 86 ust. 1 i 2 w związku z art. 2a ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, jednolity tekst: Dz. U. z 2023 r., poz. 1230 ze zm.).

Sąd Najwyższy postanowił nadać uchwale moc zasady prawnej

szczegóły dla sygnatury III UZP 3/23...
III UZP 2/23

Skład 3 sędziów

Data wpływu: 7 lutego 2023 r.
Data orzeczenia: 6 czerwca 2023 r.

Czy ubezpieczonemu, urodzonemu przed dniem 01 stycznia 1949 r., który pozostawał w zawodowej służbie wojskowej przed dniem 02 stycznia 1999 r. i pobiera emeryruyrę z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych przysługującą z tytułu okresów składkowych i nieskładkowych poprzedzających służbę wojskową, jak i przypadających po zakończeniu tej służby, może być wyplacana jednocześnie emerytura wojskowa, na której wysokość ustaloną na podstawie ustawy z dnia 10 grudnia 1993 r. o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych oraz ich rodzin, wpływa wyłącznie wysługa emerytalna związana z okresami pozostawania w służbie wojskowej (art. 7 ustawy z dnia 10 grudnia 1993 r. o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych oraz ich rodzin w związku z art. 95 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych)?

Dnia 6 czerwca 2023 r. Sąd Najwyższy postanowił odmówić podjęcia uchwały

szczegóły dla sygnatury III UZP 2/23...
III UZP 1/23

Skład 3 sędziów

Data wpływu: 25 stycznia 2023 r.
Data orzeczenia: 18 lipca 2023 r.

Czy pobieranie emerytury z art. 24 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (j.t. Dz. U. z 2021 r., poz. 291) wyłącza możliwość nabycia przez byłego pracownika kolejowego prawa do deputatu węglowego w formie ekwiwalentu pieniężnego, o którym mowa w art. 74 ustawy z dnia 8 września 2000 r. o komercjalizacji, restrukturyzacji i prywatyzacji przedsiębiorstwa państwowego "Polskie Koleje Państwowe" (j.t. z 2021 r., poz. 146) z uwagi na okoliczność, że przesłanką ustalenia prawa do tej emerytury jest wyłącznie osiągnięcie przez ubezpieczonego wieku emerytalnego?

Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 18 lipca 2023 r.

Osobie pobierającej emeryturę z art. 24 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (jednolity tekst: Dz. U. z 2023 r., poz. 1251) nie przysługuje prawo do deputatu węglowego w formie ekwiwalentu pieniężnego, o którym mowa w art. 74 ustawy z dnia 8 września 2000 r. o komercjalizacji, restrukturyzacji i prywatyzacji przedsiębiorstwa państwowego "Polskie Koleje Państwowe" (jednolity tekst: Dz. U. z 2021 r., poz. 146).

szczegóły dla sygnatury III UZP 1/23...

Roczniki: